ВОЦАТНАКІ́СЛЫЯ БАКТЭ́РЫІ,

група аднаклетачных мікраарганізмаў, якія акісляюць спірты, вугляводы ў арган. кіслоты і ў інш. рэчывы пры свабодным доступе кіслароду. Належаць да роду Acetobacter. Вядома больш за 20 відаў. Тыповы прадстаўнік — Acetobacter aceti (акісляе этылавы спірт у воцатную к-ту). Пашыраны на садавіне і агародніне, у скіслых фруктовых соках, воцаце і алкагольных напітках. Выкарыстоўваюцца ў вытв-сці воцату.

Бясколерныя палачкападобныя аэробныя арганізмы. Сярэднія памеры клетак (1,2—1,8)х(0,4—0,8) мкм. Маладыя клеткі рухомыя, са жгуцікамі. На паверхні вадкага пажыўнага асяроддзя воцатнакіслыя бактэрыі ўтвараюць плеўку, на шчыльным асяроддзі — вял. гладкія, бліскучыя, слізістыя калоніі.

т. 4, с. 281

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

бактэ́рыя

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. бактэ́рыя бактэ́рыі
Р. бактэ́рыі бактэ́рый
Д. бактэ́рыі бактэ́рыям
В. бактэ́рыю бактэ́рыі
Т. бактэ́рыяй
бактэ́рыяю
бактэ́рыямі
М. бактэ́рыі бактэ́рыях

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

палачкападо́бны, -ая, -ае (спец.).

Які па форме нагадвае палачку, кароткую рыску.

Палачкападобныя бактэрыі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ко́кі, -аў, адз. кок, -а, м. (спец.).

Шарападобныя бактэрыі.

|| прым. ко́кавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шарападо́бны, -ая, -ае.

Які мае выгляд шара.

Шарападобныя бактэрыі.

Ш. грыб.

|| наз. шарападо́бнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

клубенько́вый клубе́ньчыкавы;

клубенько́вые бакте́рии клубе́ньчыкавыя бактэ́рыі.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

нітра́тны хим. нитра́тный;

~ныя бактэ́рыі — нитра́тные бакте́рии

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

бактэрыяло́гія, -і, ж.

Навука пра бактэрыі.

Дасягненні ў галіне бактэрыялогіі.

|| прым. бактэрыялагі́чны, -ая, -ае.

Бактэрыялагічная вайна (з прымяненнем хваробатворных бактэрый як сродку масавага паражэння).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

лейкацы́ты, -аў, адз.ы́т, Мы́це, м. (спец.).

Састаўная частка крыві — бясколерныя клеткі, якія паглынаюць бактэрыі і выпрацоўваюць антыцелы.

|| прым. лейкацы́тны, -ая, -ае і лейкацыта́рны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бактэрыцы́днасць, ‑і, ж.

Здольнасць знішчаць бактэрыі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)