Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
подря́дIIнареч.
1. за́пар; за́саб; (класть, брать и т. п.) обл. прытно́м, спрытна́;
2.(без разбора)агу́лам, без разбо́ру.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
on the whole
а) агу́лам беручы́, нао́гул, уво́гуле; перава́жна, у бо́льшасьці
б) у канчатко́вым вы́ніку, у рэ́шце рэшт
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
огу́ломнареч.
1.(всё сразу) прост.агу́лам; (чохом) га́музам;
2.(необоснованно, без разбору) разг. беспадста́ўна, без разбо́ру;
3.(оптом) уст.о́птам;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Агу́льны, агулам ’супольна’, агул ’гурт’ (Нас., Др.-Падб.), ’круг’ (Яруш.), ст.-бел.огуломъ (1579) (Нас. гіст.), укр.вогул ’талака’, огулом ’агулам’, рус.огул, огулом, польск.ogół, ogółem, ст.-польск.oguł. Нельга разглядаць польскія словы як крыніцу ўсходнеславянскіх, паколькі ó < u (Развадоўскі, Wybór, 1, 300). Няма таксама іншых аргументаў у карысць запазычання насуперак Фартунатаву, BB, 6, 218 і Ягічу, AfslPh, 17, 292. Фартунатаў звязвае з разглядаемай групай слоў ц.-слав.глота ’натоўп’ (< gъlota, параўн. балг.глота ’чарада, натоўп’, серб.-харв.гло̏та ’сям’я, галота’, славен.gtota ’мноства’) і ст.-інд.gaṇáḥ ’натоўп’ і голы (праз такія формы, як чэш.zhola ’поўнасцю’). Не выключана, аднак, сувязь агул з прасл.gъlota (< gъl‑ota). Больш верагодным здаецца агул да гуляць (гл.) (Бернекер, 1, 361). Сумненне тут выключна семантычнага характару. Наступная семантычная паралель, магчыма, пацвярджае сутнасць гэтага супастаўлення. Прасл.kolo ’кола’ мае па розных дыялектах наступныя найбольш пашыраныя значэнні: ’круг, гурт, грамада, танец’, ст.-грэч.κύκλος мае тыя ж значэнні. Так, бел.агул ’круг, гурт’ можна генетычна звязаць з бел.гуляць ’іграць, танцаваць (штосьці рабіць калектыўна)’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ По́спал ’разам, побач, сумесна, супольна’ (глус., Янк. Мат.: Байк. і Некр.), ’запар’ (мус., Янк. Мат.; калінк., З нар. сл.), поснасць ’тс’, ’папалам’ (Гарэц., Др.-Падб., Нас.; віл., Сл. ПЗБ; стол., Сл, Брэс.), посполь, посполь ’запар, падрад’ (ТС; дзятл., Сцяшк. Сл.), ’скрозь’ (ТС), ст.-бел.посполу ’разам, супольна, сумесна’ і ’побач’ (Сл. Скар.), укр.пасіі іл / поспіль ’тс’. польск.pospał, pospałem, pospolnie ’разам, агулам’, ст.-польск.pospołu ’тс’ (з XIV ст.), н.-луж.pospał, pospołu, ъ‑луж. pospołu ’тс’. чэш.pospolu ’тс’. Вытворнае ад *polь ’палова’ > *уь/эо/ъ ’палова ад цэлага, род, пол (мужчынскі, жаночы)’, параўн. славен.spoi ’тс’. У першасным значэнні — ’злучэнне дзвюх палавінак разам, спалучэнне, размяшчэнне іх побач’, параўн. супольны ’агульны’. Адвербіялізаваны субстантыў. Булыка (Запазыч., 255) лічыць ст.-бел.посполу запазычаннем з польск.pospołu, сумнеўна.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ryczałt, ~u
м.
1 агульная сума, прызначаная на нейкія акрэсленыя выдаткі;
~em — агулам, цалкам, оптам;
opłacić ~em — аплаціць цалкам, оптам;
ryczałt na koszty zagraniczne — агульная сума замежных расходаў;
ryczałt podatkowy — агульная сума падатковых плацяжоў;
2. дагаворная стаўка
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
wholesale
[ˈhoʊlseɪl]1.
n.
гуртавы́, апто́вы га́ндаль, га́ндаль гу́ртам
He buys at wholesale and sells at retail — Ён купля́е гу́ртам, а прадае́ ўраздро́б
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
разам, сумесна, супольна, заадно, неразлучна, калектыўна; агулам, гурбой, талакой, хорам (разм.) / удваіх: □ на пару, у пары; рука ў руку, плячо ў плячо, плячом у плячо, плячо да пляча, плячо к плячу, за кампанію, у кампаніі
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)