Ахо́рац ’дуля, фіга’ (Касп., ЭШ рук.). Няясна. Магчыма, сюды ж рус. охора́т ’чалавек, худы на выгляд’, пск., цвяр., асташ. (КСРНГ).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вало́ўнік 1 ’будынак для валоў’ (БРС, Жд.). Суфіксальнае ўтварэнне ад валовы.
Вало́ўнік 2 ’чалавек, які паганяе валоў’ (Шатал.). Да валовы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Правэ́нда ’бурклівы, надакучлівы чалавек’ (ушац., Нар. лекс.). Дэрыват ад правіць? з суф. -энда (аб суфіксацыі гл. Сцяцко, Афікс. наз., 98).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прайдзісве́т ’пранырлівы, лоўкі, хітры чалавек’ (ТСБМ, Нас., Сл. ПЗБ). Ад формы заг. ладу дзеяслова прайсці і свет. Параўн. верціхвост, верцішыйка.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прычалаве́чыцца ’прывесці сябе ў парадак: прыбрацца, умыцца, прычасацца’ (чэрв., Жыв. сл.). Да чалавек (гл.). Параўн. у адносінах семантыкі вы́людзець (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пухны́р ’паўнатвары чалавек’ (Шат.). Да пухнуць ’распухаць, разбухаць’; сюды ж, відаць, і другаснае пухныр ’пухір’ (карэліц, Нар. лекс.). Гл. пухны.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Пы́пкаць ’заікацца’ (Нас.), пыпка ’панурысты чалавек’ (там жа). Гукапераймальнае, на базе імітатываў пып‑ (запінанне, заіканне), пык‑ (плямканне губамі) і пад.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ры́знік ’анучнік’ (паст., вільн., мядз., швянч., беласт., Сл. ПЗБ; Жд. I, Янк. 2), ’дрэнна апрануты чалавек’ (Яўс.). Да рыззё (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Рэ́йда ’гультай’ (Сл. ПЗБ), ро́йда ’беспарадак; беспарадачны чалавек’ (смал., бран., Сл. ПЗБ). Славац. rajda, randa ’пацяганка’. Ад рэйдаць 2 (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
obraźliwy
obraźliw|y
1. абразлівы, зняважлівы;
słowa ~e — абразлівыя (зняважлівыя) словы;
2. крыўдлівы; уразлівы;
człowiek ~y — крыўдлівы чалавек
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)