драцяная спіраль, наматаная на стрыжань, вакол якой пры прапусканні электрычнага току ўтвараецца магнітнае поле.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
электрато́н
(ад электра- + гр. tonos = напружанне)
стан узбуджанасці нервовай тканкі цела ў месцы дотыку электродаў у час прапускання пастаяннага току.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
токI (род.то́ку) м. (электрический) ток;
○ блука́ючыя то́кі — блужда́ющие то́ки;
пастая́нны т. — постоя́нный ток;
пераме́нны т. — переме́нный ток
токIIм.
1.с.-х. ток, гумно́ср.;
2.обл. земляно́й пол
токIIIм., охот. (действие) ток
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
інду́кцыя, ‑і, ж.
1. Спосаб разважання і метад даследавання, пры якіх агульныя выгады робяцца на аснове ведаў пра адзінкавыя факты; проціл. дэдукцыя.
2. Узбуджэнне электрычнага току ў якім‑н. правадніку пры руху яго ў магнітным полі або пры змяненні вакол яго магнітнага поля. Электрамагнітная індукцыя. Магнітная індукцыя.
3. Узаемадзеянне працэсаў узбуджэння і тармажэння ў нервовай сістэме, пры якім узнікненне аднаго працэсу выклікае развіццё другога, процілеглага.
[Лац. inductio.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
эфекты́ўны, ‑ая, ‑ае.
Які прыводзяць да патрэбных вынікаў; дзейсны. Пракурор безумоўна свядома хлусіў, бо галадоўка палітвязняў была адным з самых эфектыўных спосабаў барацьбы з адміністрацыйным самавольствам і здзекам.Машара.//Спец. Прызначаны для непасрэднага выканання карыснай работы; прадукцыйны. Эфектыўная магутнасць. Эфектыўнае значэнне пераменнага току.// Які дае найбольшы эфект (у 3 знач.); найбольш дасканалы. [Шарахоўскі:] — Гэта — самыя магутныя машыны ў Еўропе, самыя эфектыўныя ва ўсім свеце.Шынклер.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
blackout
[ˈblækaʊt]
n.
1) зацямне́ньне (у су́вязі з супрацьпаве́транай абаро́наю)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
◎ Пупры́ца ’дэталь у жорнах у выглядзе металічнай планкі, наезджанай на шпянёк, на якой трымаецца верхні камень’ (Скарбы; свісл., Шатал.), пупрыця ’тс’ (драг., Жыв. сл.), пярпліца ’тс’ (рас., Шатал.). Гл. папрыца, парпліца; паводле Банькоўскага (2, 497), польск.paprzyca ’тс’ гукапераймальнага паходжання (узыходзіць да *pur‑pur‑); малаверагоднае па лінгвагеаграфічных прычынах запазычанне з літ.pumpurikė, pumpurytė, памянш. ад pumpurė, pumpurė ’жалезная планка на верхнім камяні жорнаў, куды ўстаўляецца млён; вось, на якой трымаецца верхні камень’ (насуперак Лаўчутэ, Балтизмы, 49). Калі прыняць у якасці зыходнай форму з пуп‑, то магчыма ўзвесці да *ррръ ’пуп’, параўн. балю пьп ’кол у сярэдзіне току, да якога прывязаны коні, што ходзяць па кругу, малоцячы збожжа; стажар’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ВАЛЬТМЕ́ТР,
прылада для вымярэння электрычнага напружання ў ланцугах пастаяннага і пераменнага току. Уключаецца паралельна да той часткі ланцуга, дзе вымяраюць напружанне. Бываюць аналагавыя (са стрэлачным або светлавым паказальнікам) і лічбавыя, паводле сістэм вымярэння — эл.-статычныя, эл.-магн., магнітаэл. і электронныя. Пашырэнне межаў вымярэння дасягаецца з дапамогай дадатковых рэзістараў, дзялільнікаў і трансфарматараў напружання. Можа спалучацца ў больш складаных прыборах з інш. электрычнымі вымяральнымі прыладамі (напр., ампервальтомметр).
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
адзі́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.
1. У матэматыцы: першы, найменшы цэлы лік у дзясятку, а таксама яго лічбавы знак «1».
2. толькі мн. (адзі́нкі, -нак). Апошняя лічба ў мнагазначных ліках.
Двухзначны лік складаецца з адзінак і дзясяткаў.
3. Велічыня, якой вымяраюцца іншыя аднародныя велічыні.
Грашовая а.
А. сілы току.
4. Асобная самастойная частка ў складзе цэлага, асобны прадмет ці асоба ў групе падобных.
Гаспадарчая а.
Штатная а.
5.мн. Асобныя прадметы ці людзі, істоты, нямногія па ліку; мала хто.
Такіх людзей адзінкі (вельмі мала).
○
Адзінка захавання (спец.) — экспанат музея, экзэмпляр кнігі ў бібліятэцы.
У музеі тысячы адзінак захавання.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
скін-эфе́кт
(ад англ. skin = скура, абалонка + эфект)
1) неаднароднае размеркаванне пераменнага току і звязанага з ім электрамагнітнага поля па сячэнні правадніка: працяканне току высокай частаты не па ўсім сячэнні правадніка, а па яго паверхневым слоі;
2) узмацненне магнітнага поля ў паверхневых слаях целаў, што намагнічваюцца пераменным магнітным полем.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)