гняды́, ‑ая, ‑ое і гне́ды, ‑ая, ‑ае.

Цёмнарыжы (пра масць коней). Гняды стаеннік. Жарабя гнядой масці. // у знач. наз. гняды́, ‑ога, м. Конь такой масці. Пятрок выехаў на сваім гнядым узмяшаць свой папар. Нікановіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дава́жка, ‑і, ДМ ‑жцы; Р мн. ‑жак; ж.

Дабаўка, якую кладуць пры ўзважванні да тавару, калі ў ім не хапае вагі. Юнак падняў даважку і смяецца: — Такой бяды! Акраец з рук упаў... Прануза.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пазаляца́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

Заляцацца да каго‑н. на працягу нейкага часу. Ніколі ў Жарнавіка не нараджалася думка пазаляцацца да.. [Сашы]. Пестрак. [Зянон:] — Маладая прыгожая бабка. Да такой бабкі яшчэ і пазаляцацца не грэх. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рыбало́ўства, ‑а, н.

Лоўля рыбы як промысел ці як галіна народнай гаспадаркі. Што ж... бываюць і ў такой справе, як рыбалоўства, радасныя нечаканасці і ўдачы, калі здзяйсняюцца самыя, здаецца, неверагодныя мары і спадзяванні. Шамякін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чатырохвуго́льнік, ‑а, м.

Геаметрычная фігура, абмежаваная чатырма прамымі лініямі, што перасякаюцца і ўтвараюць чатыры ўнутраныя вуглы. // які або чаго. Фігура або прадмет такой формы. Гэта быў белы кардонны чатырохвугольнік намерам у звычайную паштоўку. Васілёнак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Скру́тях, скру́тех ‘сукруціна, ва́да занадта моцна або няроўна спрадзенай пражы ў выглядзе перакручаных месц, а таксама вада палатна з такой пражы ў выглядзе няроўнасцей’ (Уладз.). Ад скруціць < круціць; першасная суфіксацыя, відаць, ‑ак, потым, як экспрэсіўнае, ‑ах. Гл. сукруціна.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

кааператы́ў, -ты́ва, мн. -ты́вы, -ты́ваў, м.

1. Арганізацыя (вытворчая, жыллёва-будаўнічая, гандлёвая і інш.), заснаваная на прынцыпе аб’яднання сродкаў яе членаў (дольшчыкаў, пайшчыкаў) для дасягнення агульных эканамічных і сацыяльных мэт.

Уступіць у к.

Жыллёвы к.

Гаражны к.

2. Кватэра, набытая ў такой жыллёва-будаўнічай арганізацыі; кааператыўная кватэра (разм.).

Пабудаваць к.

3. Магазін спажывецкай кааперацыі (разм.).

Купіць у кааператыве.

|| прым. кааператы́ўны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

або́йма, -ы, мн. -ы, -аў, ж.

1. Металічная рамка для патронаў, якая ўстаўляецца ў магазінную каробку агнястрэльнай зброі; колькасць патронаў у такой рамцы.

А. патронаў.

2. Скаба, абруч і пад., якія служаць для замацавання частак машын, збудаванняў і пад. (спец.).

Жалезабетонная а.

3. перан. Шэраг, набор чаго-н. (пра тое, што з’яўляецца адно за адным; разм., часцей неадабр.).

Цэлая а. аргументаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

пры́зма, -ы, мн. -ы, -зм і -змаў, ж.

1. Шматграннік з дзвюма роўнымі паралельнымі асновамі і бакавымі гранямі — паралелаграмамі.

2. Частка аптычнага прыбора — прадмет такой формы з празрыстага рэчыва.

◊

Праз прызму чаго (глядзець, успамінаць і пад.; кніжн.) — не непасрэдна, з апасродкаваным уплывам якіх-н. прамежкавых фактараў.

Адлюстраваць падзеі праз прызму свайго разумення і сваіх адносін.

|| прым. прызматы́чны, -ая, -ае.

Прызматычнае шкло.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

со́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж. (разм.).

1. Адзінка зямельнай плошчы, роўная адной сотай частцы гектара.

Прысядзібны ўчастак займае 10 сотак (10 сотых га).

2. Мера вадкасці, роўная адной сотай вядра, а таксама бутэлька такой ёмістасці (уст.).

На стале стаяла с. гарэлкі.

3. Назва чаго-н., абазначанага лічбай 100 (разм.).

Чакаць на прыпынку сотку.

|| прым. со́ткавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)