Stoff

m -(e)s, -e

1) філас. матэ́рыя, субста́нцыя

2) рэ́чыва

erstíckender ~ — уду́шлівае рэ́чыва

der édle ~ — жарт. віно́

3) матэ́рыя, ткані́на

4) матэрыя́л (для чытання і г.д.)

den ~ behérrschen — авало́даць матэрыя́лам

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

dry​1 [draɪ] adj.

1. сухі́;

turn dry вы́сахнуць;

Is my shirt dry yet? Мая кашуля ўжо высахла?

2. сухі́, без дажджу́;

a dry spell перы́яд без апа́дкаў

3. сухі́(пра валасы, скуру);

a shampoo for dry hair шампу́нь для сухі́х валасо́ў

4. сухі́, несало́дкі;

dry white wine сухо́е бе́лае віно́

5. сухі́, хало́дны, непрыве́тны;

a dry answer хало́дны адка́з

6. сасмя́глы

7. неціка́вы, ну́дны

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

хлябта́ць, хлябчу, хлебчаш, хлебча; незак., што.

1. Піць, зачэрпваючы вадкасць языком (пра некаторых жывёлін). Тады Слава падштурхнуў шчаня да сподачка. Нахіліў галоўку. Толькі пасля гэтага яно і пачало прагна хлябтаць, распырскваючы на падлозе драбнюткія кропелькі малака. Шыловіч.

2. Прагна піць. Ды Дзед Мароз ужо хлебча з конаўкі ваду, выцірае бараду і глядзіць, ладкуецца, дзе б гэта аблюбаваць месца на шырокім палку прылегчы. Кухараў. [Апенька] хлябтаў на поўны рот, пакуль не спаражніў пасудзіны. Навуменка.

3. Разм. груб. Піць (віно, спіртныя напіткі) у вялікай колькасці. — Мала мы з табою, ты [Халімон], нежанаты, ды я, пры жонцы халасты, той гарэлкі папілі ды ў дурня пагулялі?! — на вачах Кірдуна выступіла вільгаць. — Мне, думаеш, лёгка? Буду там чорт ведае з кім тую гарэлку хлябтаць. Караткевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

натура́льны

1. натура́льный; есте́ственный;

у ~ную велічыню́ — в натура́льную величину́;

~нае віно́ — натура́льное вино́;

н. румя́нец — натура́льный румя́нец;

н. шлях развіцця́ — натура́льный путь разви́тия;

2. натура́льный, есте́ственный, непринуждённый;

н. смех — натура́льный (есте́ственный, непринуждённый) смех;

~ная ігра́ акцёра — натура́льная (есте́ственная, непринуждённая) игра́ актёра;

3. (производимый, оплачиваемый натурой) натура́льный;

н. пада́так — натура́льный нало́г

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

kosztować

koszt|ować

незак.

1. каштаваць;

ile ~uje? — колькі каштуе?;

drogo (dużo) mnie to ~owało — мне гэта дорага каштавала;

2. каштаваць, спрабаваць, прабаваць;

~ować wino — каштаваць віно;

3. зазнаваць, перажываць, зведваць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

уда́рыць, -ру, -рыш, -рыць; -раны; зак.

1. каго (што) па чым, у што і без дап. Нанесці ўдар (у 1 знач.) каму-н., зрабіць удар аб што-н.

У. палкай.

Ударыла токам (перан.; безас.). У. кулаком па стале.

У. у грудзі.

2. каго-што. Пашкодзіць, прычыніць боль ударам.

У. калена.

3. што і ў што. Ударамі апавясціць, адзначыць што-н., а таксама ўвогуле раздацца (пра рэзкі гук).

У. трывогу.

Ударыў гром.

4. па кім-чым. Нанесці ўдар (у 3 знач.).

У. знянацку па ворагу.

5. перан., па кім-чым. Спыніць чые-н. адмоўныя дзеянні, знішчыць што-н. адмоўнае.

У. па бюракратах.

У. па недахопах.

6. што, чым і без дап. Пачаць энергічна рабіць што-н., энергічна дзейнічаць чым-н. (разм.).

Музыканты ўдарылі вальс.

Матросы ўдарылі вёсламі.

7. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан. Раптоўна, з сілай наступіць.

Ударыла засуха.

Ударылі маразы.

8. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан., у што. Моцна падзейнічаць на што-н.

Віно ўдарыла ў галаву.

|| незак. удара́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е (да 1, 2, 3 і 8 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

tęgi

tęg|i

1. моцны;

~i mróz — моцны мароз;

~ie wino — моцнае віно;

2. тоўсты, поўны; мажны;

~i mężczyzna — мажны мужчына;

3. незвычайны, здольны, выдатны;

~i robotnik — добры працаўнік;

~a głowa — разумная галава

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

kwas, ~u

м.

1. хім. кіслата; кісліна;

kwas azotowy — азотная кіслата;

kwas cytrynowy — лімонная кіслата;

kwas żołądkowy — страўнікавы сок;

2. (напой) квас; жарг. таннае віно; чарніла;

3. ~y мн. разм. непаразуменні; прэтэнзіі; крыўды

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Лі́цца ’цячы струменем’, ’распаўсюджвацца, выходзіць (аб дыме), разносіцца’, ’залівацца тлушчам’, ліць ’выліваць’, ’безупынна цячы’, ’выплаўляць’, ’распаўсюджваць’, ’ісці (пра вялікі дождж)’, лаг. лі́цца, тураў. ліць вуліўкі ’несці яйкі без шкарлупы’ (ТСБМ, Нас., Бяльк., Касп., Шат., Яруш., Сцяшк., КЭС, ТС), літыя боты ’боты з тоўстай гумы’ (лід., Сцяшк. Сл.; Ян.), літы ’выраблены ліццём’ (ТС). Укр. лити, рус. лить, ст.-польск. lić, суч. lać, н.-луж. laś, в.-луж. leć (lije), чэш. líti, славац. liať, славен. líti (líjem), серб.-харв. ли̏ти, балг. лия ’лить’, макед. излева ’выліваць, адліваць’, ст.-слав. излити ’выліць’. Прасл. liti (lьjǫ і пазней lějǫ), роднаснымі да якога з’яўляюцца: літ. lýti, lỹja ’ісці (аб дажджы)’, líeti, лат. liêt ’ліць’, lît ’струменіць’, ст.-грэч. ἄλεισον ’посуд на віно’, лац. lītus ’востраў’, кімр. lli ’мора’, lliant ’цячэнне’, гоц. leiþu ’фруктовы сок, сідр’, алб. lisë, lysë ’ручэй’, і.-е. *lē̆i ’ліць, капаць’ (Бернекер, 709, 710; Фасмер, 2, 504; Слаўскі, 4, 248; Махэк₂, 336; Бязлай, 2, 145).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Трая́нка 1 ‘касцяніцы камяністыя, Rubus saxatilis L.’ (Сцяшк. Сл.). Утворана на базе прасл. *troj‑ěn‑ъ і суф. ‑ъk‑a, параўн. трайнік, гл. Матывацыя: лісты расліны трайчастыя, растуць па тры. Аналагічна з укр. троя́н ‘каляндра, Coriandrum sativum L.’ (ЕСУМ, 5, 653).

Трая́нка 2 ‘прадмет, які складаецца з трох аднолькавых частак (напр., траянка арэхаў)’, ‘мука з сумесі грэчкі, пшаніцы і ячменю’, ‘страва з пшанічнай мукі, яек і салодкага малака, у якую мачаюць бліны’ (ТСБМ), трая́нка ці прыварковая ‘страва з пшанічнай мукі ў выглядзе соуса’ (навагр., ст.-дар., ЛА, 2), трая́нка ‘нагрэтае віно з дадаткам чырвонай гліны і каровінага масла, якое даюць парадзіхам пасля боляў перад родамі’ (Нас.), ‘лекавая настойка на зёлках’ (Нас.), ‘з трох студняў ці з трох крыніц вада, якая лічылася лекамі ад розных хвароб’ (Варл.), троя́нка ‘мука для свінняў з жыта, ячменю і аўсу’ (пін., ЛА, 4), ‘лекавы збор з запараных чабрацу, мяты і рамонку як сродак ад крываўкі’ (Арх. Вяр.). Да траян 1, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)