Verbum

дапо́ўніць, -ню, -ніш, -ніць; -нены; зак., што.

Зрабіць больш поўным, дабавіць звыш таго, што маецца; папоўніць.

Д. кош грыбамі.

Д. дакладчыка.

|| незак. дапаўня́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| наз. дапаўне́нне, -я, н.

даўжэ́ць, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -жэ́е; незак.

Станавіцца больш доўгім.

Пад вечар цені даўжэюць.

Вясной дні даўжэюць.

|| зак. падаўжэ́ць, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -жэ́е.

бі́ты, -ая, -ае.

1. Забіты, зарэзаны; настраляны (пра дзічыну).

Б. вяпрук.

2. Разбіты на кавалкі, расколаты.

Б. посуд.

3. Валены.

Бітыя валёнкі.

◊

Бітая гадзіна (разм.) — доўгі час, больш за гадзіну.

сі́нтэз, -у, м.

1. Абагульненне звестак у адзінае цэлае, здабытых у працэсе аналізу даследаваных з’яў.

2. Атрыманне складаных хімічных злучэнняў з больш простых (спец.).

С. бялкоў.

|| прым. сінтэты́чны, -ая, -ае.

тэрмая́дзерны, -ая, -ае.

Які адносіцца да рэакцый зліцця некаторых лёгкіх ядраў атама ў больш цяжкія пры звышвысокіх тэмпературах з вылучэннем велізарнай колькасці энергіі за вельмі кароткі прамежак часу.

Тэрмаядзерная рэакцыя.

узбуйні́ць, -ню́, -ні́ш, -ні́ць; -ні́м, -ніце́, -ня́ць; узбу́йнены; зак., што.

Аб’ядноўваючы, зрабіць больш буйны́м (у 1 і 2 знач.).

У. птушкаферму.

|| незак. узбуйня́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| наз. узбуйне́нне, -я, н.

ула́снік, -а, мн. -і, -аў, м.

1. Уладальнік якой-н. маёмасці.

Дробны зямельны ў.

2. Той, хто імкнецца больш мець, хто ахоплены ўласніцкімі інтарэсамі.

|| ж. ула́сніца, -ы, мн. -ы, -ніц.

учасці́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -і́цца; зак.

Стаць больш частым (у 3 і 4 знач.).

Учасціліся раннія замаразкі.

Рытм сэрца ўчасціўся.

|| незак. учашча́цца, -а́ецца.

|| наз. учашчэ́нне, -я, н.

шырэ́ць, 1 і 2 ас. не ўжыв., -э́е; незак.

Станавіцца больш шырокім па тэрыторыі; шырока прасцірацца або расці колькасна, духоўна.

Плошча вадасховішча шырэе.

Шырэюць рады даследчыкаў космасу.

|| зак. пашырэ́ць, -э́е.