міну́та, -ы, ДМ -ну́це, мн. -ы, -ну́т, ж.

1. Адзінка вымярэння часу, роўная 1/60 гадзіны і якая складаецца з 60 секунд.

Без дваццаці мінут чатыры.

2. Кароткі прамежак часу, імгненне.

Мінуты радасці.

3. Адзінка вымярэння вугла і дугі, роўная 1/60 градуса (спец.).

◊

Мінута маўчання — знак выказвання жалю з прычыны чыёй-н. смерці.

Мінута ў мінуту — абсалютна дакладна.

На адну мінуту (разм.) — ненадоўга.

У адну мінуту — вельмі хутка.

|| памянш.-ласк. міну́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так (да 1 і 2 знач.).

Пачакайце мінутку.

|| прым. міну́тны, -ая, -ае.

Мінутная стрэлка.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

метр¹, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Адзінка вымярэння даўжыні ў метрычнай сістэме мер, роўная ста сантыметрам.

Квадратны м.

Пакой даўжынёй тры метры.

2. Лінейка такой даўжыні з нанесенымі на ёй дзяленнямі на сантыметры.

Складны м.

|| прым. метро́вы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

кіраўні́цтва, -а, н.

1. гл. кіраваць.

2. Падраздзяленне якой-н. установы, буйная адміністрацыйная адзінка.

К. справамі Адміністрацыі Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь.

3. зб. Кіраўнікі.

Змяніць кіраўніцтва.

|| прым. кіраўні́цкі, -ая, -ае (да 2 і 3 знач.) і кіраўні́чы, -ая, -ае (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

цягло́, -а́, н.

1. У Рускай дзяржаве 15—18 стст.: дзяржаўная павіннасць сялян і пасадскіх людзей.

2. Адзінка абкладання павіннасцямі ў прыгоннай гаспадарцы ў 18—19 стст.

3. зб. Рабочая жывёла для цягі, для перавозкі чаго-н.

|| прым. цяглавы́, -а́я, -о́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

дына́р, ‑а, м.

1. Тое, што і дынарый.

2. Старажытная арабская залатая манета.

3. Грашовая адзінка Ірака, Югаславіі і некаторых іншых краін.

4. Дробная манета Ірана.

[Ад лац. denarius.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

люкс ​1, ‑а, м.

У фізіцы — адзінка вымярэння асветленасці.

[Ад лац. lux — святло.]

люкс ​2, ‑а, м.

Ужываецца пры назвах чаго‑н. асабліва багатага, раскошнага, дабраякаснага. Тканіна-люкс. Каюта-люкс.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прэфекту́ра, ‑ы, ж.

1. Адзінка адміністрацыйнага падзелу ў Рымскай імперыі.

2. У некаторых буржуазных краінах — орган кіравання адміністрацыйна-тэрытарыяльнай адзінкай.

3. Службовае памяшканне прэфекта, яго канцылярыя.

[Лац. praefectura.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рубе́ль¹, -бля́, мн. -блі́, -блёў, м.

Асноўная грашовая адзінка ў Расіі і Беларусі, роўная 100 капейкам, а таксама грашовы знак і манета такой вартасці.

Заплаціць за рэч пяцьдзясят рублёў.

|| памянш. рубялёк, -лька́, мн. -лькі́, -лько́ў, м. (разм.).

|| прым. рублёвы, -ая, -ае.

Рублёвая зона.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

гра́фства, ‑а, н.

1. Графскі тытул.

2. Зямля, якая знаходзілася пры феадальным ладзе ва ўладанні графа.

3. Буйная адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ў Англіі, Ірландыі, ЗША і інш.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Со́тня ‘адзінка ліку, роўная ста’ (ТСБМ, Некр. і Байк., ТС, Бяльк., Сержп. Прымхі). Укр., рус. со́тня ‘тс’. З *сътьня (гл. сто). Фасмер, 3, 728.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)