Verbum

нацэ́ліцца, -люся, -лішся, -ліцца; зак.

1. Навесці зброю на цэль; прыцэліцца.

2. перан. Падрыхтавацца, сабрацца што-н. зрабіць.

Н. ў паездку.

|| незак. нацэ́львацца, -аюся, -аешся, -аецца.

нацэ́ліць, -лю, -ліш, -ліць; -лены; зак.

1. Навесці зброю на якую-н. цэль.

Н. вінтоўкі.

2. перан., каго-што. Накіраваць, даць пэўны напрамак дзеянням.

Н. калектыў на выкананне задання.

|| незак. нацэ́льваць, -аю, -аеш, -ае.

нацэ́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.

1. гл. нацаніць.

2. Сума, на якую павышана цана на што-н.

Тавар з нацэнкай.

нацэ́ньваць гл. нацаніць.

нацюрмо́рт, -а, М -рце, мн. -ы, -аў, м.

Малюнак або карціна, на якіх паказаны неадушаўлёныя прадметы ў пэўных суадносінах (кветкі, садавіна, дзічына і пад.).

|| прым. нацюрмо́ртавы, -ая, -ае.

нацяга́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца; зак. (разм.).

1. Доўга, многа пахадзіць, паблукаць дзе-н.

Н. па лесе.

2. Стаміцца, цягаючы што-н. цяжкае.

Н. мяхоў.

нацяга́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак.

1. чаго. Прынесці, прыцягнуць за некалькі прыёмаў.

Н. вады ў лазню.

2. чаго. Украсці за некалькі прыёмаў у якой-н. колькасці (разм.).

3. каго (што). Пакараць, цягаючы за вушы, валасы (разм.).

наця́гнуты, -ая, -ае.

1. гл. нацягнуць.

2. перан. Які знаходзіцца ў стане напружання.

Нацягнутыя нервы.

3. перан. Пазбаўлены натуральнасці, недружалюбны.

Нацягнутыя адносіны.

|| наз. наця́гнутасць, -і, ж.

нацягну́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ця́гнецца; зак.

1. Стаць тугім, напяцца.

2. Прыйсці ў вялікай колькасці; сабрацца (разм.).

нацягну́ць, -цягну́, -ця́гнеш, -ця́гне; -цягні́; -ця́гнуты; зак.

1. што. Расцягваючы, зрабіць тугім, напяць (або туга прымацаваць).

Н. трос.

2. што. Адзець (абуць) што-н. з цяжкасцю; накрыцца, нацягнуўшы на сябе што-н.

Н. боты.

Н. коўдру.

3. чаго. Прыцягнуць, прынесці ў якой-н. колькасці.

4. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Настояцца; заварыцца.

Лякарства нацягнула ўжо.

5. перан., што і без дап. Давесці што-н. да нормы, да пэўнай ступені (пра выпрацоўку, выдаткі і пад.); завысіць што-н. (адзнаку, паказчык і пад.; разм.).

Н. ацэнку.

6. пераважна безас., чаго і без дап. Нагнаць ветрам; закрыць, завалачы чым-н. (разм.).

Нацягнула дыму ў хату.

|| незак. наця́гваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. наця́гванне, -я, н. (да 1, 3 і 5 знач.), наця́жка, -і, ДМ -жцы, ж. (да 1 знач.) і нацяжэ́нне, -я, н. (да 1 знач.).