Verbum

нацані́ць, -цаню́, -цэ́ніш, -цэ́ніць; -цэ́нены; зак., што.

Правесці павышэнне цаны (цэн) на што-н.

|| незак. нацэ́ньваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. нацэ́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.

на́це, часц.

1. Тое, што і на² (у 1 знач.), толькі пры ветлівым звароце або звароце да многіх.

Н. вам кнігу.

2. Ужыв. пры выказванні здзіўлення, гневу і пад.

Н. ж вам, такое здарэнне!

наце́льнік, -а, мн. -і, -аў, м.

Матроская паласатая трыкатажная кашуля, якая надзяваецца на цела.

Матроскі н.

наце́льны, -ая, -ае.

Які носіцца непасрэдна на целе.

Нацельная кашуля.

нацерабі́ць, -цераблю́, -цярэ́біш, -цярэ́біць; -цярэ́блены; зак., чаго.

1. Цярэбячы, нассякаць.

Н. галля.

2. Ачысціць ад лісця, карэння якую-н. колькасць чаго-н. (пераважна пра агародніну).

Н. буракоў.

3. Нарваць якую-н. колькасць ільну.

|| незак. нацярэ́бліваць, -аю, -аеш, -ае.

нацерушы́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -цяру́шыцца; зак.

1. Насыпацца, высыпацца.

Нацерушылася сена.

2. безас. Нападаць у якой-н. колькасці (пра дробны снег).

|| незак. нацяру́швацца, -аецца (да 1 знач.).

нацерушы́ць, -церушу́, -цяру́шыш, -цяру́шыць; -цяру́шаны; зак., чаго.

1. Насыпаць, рассыпаць у якой-н. колькасці.

2. безас. Тое, што і нацерушыцца (у 2 знач.).

За ноч нацерушыла снегу.

|| незак. нацяру́шваць, -аю, -аеш, -ае.

наце́рці, натру́, натрэ́ш, натрэ́; натро́м, натраце́, натру́ць; нацёр, -це́рла; натры́; нацёрты; зак.

1. каго-што. Намазваючы, змазваючы (вадкасцю, маззю і пад.), расцерці.

Н. спіну.

2. што. Начысціць да глянцу, уціраючы што-н. (фарбу, воск і пад.).

Н. паркет.

3. што. Пашкодзіць, прычыніць боль трэннем, пакінуць след ад трэння.

Н. нагу.

4. чаго. Надрабніць на тарцы ў якой-н. колькасці.

Н. бульбы.

5. чаго. Нарыхтаваць у якой-н. колькасці, ачышчаючы ціскам, трэннем ад цвёрдых частачак (пра лён, каноплі і пад.).

|| незак. націра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| звар. наце́рціся, натру́ся, натрэ́шся, натрэ́цца; натро́мся, натраце́ся, натру́цца; нацёрся, -це́рлася; натры́ся (да 1 знач.); незак. націра́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца (да 1 знач.).

|| наз. націра́нне, -я, н. (да 1 і 2 знач.).

наце́чны, -ая, -ае.

Які ўтварыўся ў выніку нацёку.

Нацечныя ўтварэнні.

наце́шыцца, -шуся, -шышся, -шыцца; зак., кім-чым, з каго-чаго і без дап.

1. Зведаць задавальненне; парадавацца, пацешыцца ўволю.

Не нацешыцца з дачкі.

2. Зведаць асалоду ўзаемнага кахання.