жуі́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак.
Уст. Жыць толькі асалодамі, уцехамі; весці жыццё жуіра. Бесклапотная ўпэўненасць дазваляла Віктару хадзіць па зямлі гаспадаром: жуіраваць, калі быў у гуморы, абурацца, калі выходзіла не па-ягонаму. Карпаў.
[Ад фр. jouir.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пало́мнічаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
1. Хадзіць, вандраваць па так званых святых месцах; займацца паломніцтвам (у 1 знач.).
2. перан. Разм. Удзельнічаць у паломніцтве (у 2 знач.); наведваць каго‑н. вялікай колькасцю людзей.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паўзу́н, -а́, мн. -ы́, -о́ў, м.
1. Той, хто не ўмее яшчэ хадзіць, а толькі поўзае (разм.).
2. Дэталь механізма, якая слізгаецца ўзад і ўперад па чым-н. у прамалінейным напрамку (спец.).
3. мн. Клас пазваночных жывёл, якія перамяшчаюцца пераважна паўзком (змеі, яшчаркі, кракадзілы, чарапахі).
|| прым. паўзу́нны, -ая, -ае (да 2 знач.; спец.).
П. механізм.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
пільнава́цца, -ну́юся, -ну́ешся, -ну́ецца; -ну́йся; незак.
1. чаго. Знаходзіцца паблізу чаго-н., не адыходзіцца.
П. хаты.
2. каго. Хадзіць следам за кім-н., трымацца каго-н.
П. бацькі.
3. чаго. Удзяляць увагу чаму-н.
П. гаспадаркі.
4. чаго. Прытрымлівацца чаго-н., кіравацца чым-н.
П. правіл, дысцыпліны.
5. Асцерагацца, быць уважлівым.
Пераходзячы дарогу, трэба п.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
Ту́птаць ‘працаваць дома; таптацца, хадзіць цэлы дзень паціху, не спяшаючыся’ (Федар. 4, Сцяц., Сцяшк. Сл., Скарбы), ‘біць капытамі’ (Нар. Гом.), ту́птаці ‘хадзіць, тупаць’ (ТС), ст.-бел. туптати ‘тс’ (ГСБМ); сюды ж тупата́ць, тупаце́ць ‘стукаць нагамі’ (ТСБМ), тупота́ти ‘тс’ (Вруб.). Параўн. укр. ту́птати ‘таптацца, хадзіць узад і ўперад’, тупота́ти ‘часта тупаць’, тупоті́ти ‘тс’, рус. дыял. тупоте́ть, тупоти́ть ‘стукаць нагамі’, польск. tuptać ‘таптацца дробнымі крокамі’, ‘мітусіцца’, tupotać ‘таптаць’, ‘тупацець, тупаць’, в.-луж. tupotać ‘перабіраць нагамі’, макед. тупти ‘стукаць, удараць’, ‘біцца (аб сэрцы)’, балг. туптя́ ‘тс’, ‘працаваць (аб маторы)’. Дзеясловы суадносяцца з тупат (гл.), што да *tъpъtъ/*tupotъ.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
самнамбулі́зм
(фр. somnambulisme, ад лац. somnus = сон + ambulare = хадзіць)
разлад свядомасці, калі чалавек у стане сну аўтаматычна выконвае звычайныя дзеянні (ходзіць, перакладвае рэчы і інш.).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
Выхады́ ’вантробы’ (Касп.). Аддзеяслоўнае ўтварэнне ад выхадзіць (гл. хадзіць). Параўн. рус. выходник ’сасуд у целе чалавека або жывёліны’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Паяндо́рыць ’пацягнуцца, пайсці’ (брасл., Сл. ПЗБ). Няясна. Сувязь з рус. чалябінск. ёндать ’швэндацца, хадзіць без справы’ з’яўляецца праблематычнай.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Stélze
f -, -n хаду́ля
auf ~n láufen* [géhen*] — хадзі́ць на хаду́лях
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Schi
m -s, -er i - лы́жа, лы́жына
~ láufen* — хадзі́ць на лы́жах
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)