Cucurrit quispiam, ne pluvia madesceret, et in foveam praefocatus est
Спяшаўся, каб не вымакнуць пад дажджом, а трапіў у яму.
Спешил, чтобы не вымокнуть под дождём, а угодил в яму.
бел. Ад бяды ўцёк, ды ў гора трапіў.
рус. От беды бежал, да в яму попал. От дождя да под капель. От горя бежал, да в беду попал. От волка ушёл, да на медведя напал. Искал дед маму, да и попал в яму. Хотел отворотить от пня, да наехал на колоду.
фр. Se jeter à l’eau de peur de la pluie (Броситься в воду, опасаясь дождя). Tomber de la poêle en braise (Упасть со сковородки на раскалённые угли).
англ. Out of the frying-pan into the fire (Из сковороды в огонь).
нем. Aus dem Staub in die Mühle kommen (Из пыли в мельницу). Aus dem Rauche ins Feuer (Из дыма в огонь).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
нагру́зка в разн. знач. нагру́зка, -кі ж.;
обще́ственная нагру́зка грама́дская нагру́зка;
поле́зная нагру́зка кары́сная нагру́зка;
нагру́зка на ось техн. нагру́зка на вось;
поста́вить агрега́т под нагру́зку техн., эл. паста́віць агрэга́т пад нагру́зку;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
подобра́ться
1. (составиться, образоваться) падабра́цца;
2. (подкрасться) разг. падкра́сціся;
3. (залезть, забраться под что-л.) разг. падабра́цца, падле́зці;
4. (принять более строгий, подтянутый вид) разг. падцягну́цца;
5. (сжаться, съёжиться) разг. сагну́цца, ску́рчыцца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
приюти́ться
1. знайсці́ прыту́лак, прытулі́цца, мног. папрыту́львацца;
ла́сточка приюти́лась под кры́шей ла́стаўка знайшла́ прыту́лак (прытулі́лася) пад да́хам (страхо́й);
2. прытулі́цца;
ря́дом с фа́брикой приюти́лся ма́ленький до́мик по́бач з фа́брыкай прытулі́лася мале́нькая ха́тка.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пята́ в разн. знач. пята́, -ты́ ж.;
пята́ две́ри спец. пята́ дзвярэ́й;
◊
с головы́ до пят ад галавы́ да пят;
по пята́м па пята́х;
под пято́й пад пято́й;
ахилле́сова пята́ ахіле́сава пята́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
руково́дство ср.
1. в разн. знач. кіраўні́цтва, -ва ср.;
иде́йное руково́дство ідэ́йнае кіраўні́цтва;
под непосре́дственным руково́дством пад непасрэ́дным кіраўні́цтвам;
2. (пособие) дапамо́жнік, -ка м.; (наставление) настаўле́нне, -ння ср.; (инструкция) інстру́кцыя, -цыі ж.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
падста́віць сов.
1. в разн. знач. подста́вить;
п. усло́нчык — подста́вить скаме́ечку;
п. плячо́ — подста́вить плечо́;
п. падпо́рку — подста́вить подпо́рку;
п. слана́ пад пе́шку — подста́вить слона́ под пе́шку;
п. галаву́ пад кран — подста́вить го́лову под кран;
п. лі́чбу ў фо́рмулу — подста́вить число́ в фо́рмулу;
2. (пад што) подве́ргнуть (чему);
п. пад небяспе́ку — подве́ргнуть опа́сности;
◊ п. но́жку — подста́вить но́жку;
п. (свой) лоб — подста́вить (свой) лоб;
п. галаву́ — подста́вить го́лову
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Нача́льнік ’хто кіруе, загадвае чым-небудзь’ (Яруш., Бяльк., Сл. ПЗБ, Некр. і Байк., БРС, ТСБМ), параўн.: nastaulaju naczalnikam nad waŭkami (Пятк. 2, 144), укр., рус. нача́льник ’тс’, польск. naczélnik ’хто стаіць на чале, кіраўнік, правадыр’, чэш. načelnik ’тс’, славац. načelnik, славен. načelnik, серб.-харв. на́челник, балг. нача́лник, макед. началник. Са ст.-слав. начѧльникъ ’правадыр, кіраўнік’ ад начѧло ’пачатак’, параўн. рус. под нача́лом ’пад кіраўніцтвам’; для шэрагу славянскіх моў дапускаецца змяшэнне асноў načęti, načьnǫ ’пачаць’ і čelo ’лоб, пярэдняе месца’ (гл. чало), параўн. на чале, польск. na czele, славен. na čelu ’на першым месцы, пад кіраўніцтвам’, гл. Бязлай, 2, 210; Махэк₂, 97 і інш.; параўн. таксама польск. naczelnik ’павязка на лоб; рамень у вуздэчцы, што знаходзіцца на ілбе ў каня’, якое разам з naczelnik ’загадчык, кіраўнік, камандзір’ выводзяць ад czoło, гл. Брукнер, 80; Варш сл., 3, 24.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
каўпа́к, -ка́ м.
1. в разн. знач. колпа́к;
бла́зенскі к. — шутовско́й колпа́к;
шкляны́ к. — стекля́нный колпа́к;
2. тех. ко́локол;
вадала́зны к. — водола́зный ко́локол;
◊ трыма́ць пад шкляны́м ~ко́м — держа́ть под стекля́нным колпако́м
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
абу́х, -ха́ м.
1. о́бу́х;
2. бран. дура́к;
◊ як ~хо́м па галаве́ — как о́бухо́м по голове́;
падве́сці пад а. — подвести́ под о́бу́х;
пу́гай ~ха́ не пераб’е́ш — посл. пле́тью о́буха́ не перешибёшь
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)