запамагчы́, ‑магу, ‑можаш, ‑можа; зак., каму.

Абл. Пасадзейнічаць, дапамагчы. Грош завёўся ў дзеда ў латах — Запамог Сымон яму. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

карту́на, ‑ы, ж.

Уст. Баваўняная тканіна. За прылаўкам у Матруны Шмат «утрэслася» картуны, Метраў сорак, можа й болей. Крапіва.

[Ням. Kattun — бавоўна.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паўтраця́, нескл., ліч. кольк.

Разм. уст. Два з палавінай. Свінчо невялікае ды худаватае, так пуда на паўтраця можа. Крапіва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

святлолюбі́вы, ‑ая, ‑ае.

Які можа добра расці і развівацца толькі ва ўмовах сонечнага святла. Святлолюбівыя пароды дрэў. Святлолюбівыя культуры.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

reappear [ˌri:əˈpɪə] v. з’яўля́цца зноў, узніка́ць; адраджа́цца;

They felt tense knowing that he might reappear at any time. Яны адчувалі напружанасць, ведаючы, што ён можа зноў з’явіцца ў любы час.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

філасо́фскі, -ая, -ае.

1. гл. філасофія.

2. Уласцівы філосафу (у 2 знач.); спакойны, разважлівы, удумлівы.

Філасофскія адносіны да справы.

3. перан. Глыбакадумны, сур’ёзны (разм.).

Рабіць з філасофскім выглядам.

4. У аснову якога пакладзена глыбокая ідэя (кніжн.).

Філасофская паэма.

Філасофскі камень — згодна з уяўленнямі сярэдневяковых алхімікаў, фантастычнае цудадзейнае рэчыва, якое можа ператвараць металы ў золата, вылечваць усе хваробы, вяртаць маладосць і г.д.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

парале́ль, -і, мн. -і, -ей, ж.

1. У матэматыцы: прамая, якая не перасякае другую прамую, што ляжыць з ёй у адной плоскасці.

Правесці п.

2. перан. Параўнанне, а таксама з’ява, якая можа параўноўвацца з іншай падобнай з’явай (кніжн.).

Правесці п. паміж чым-н. Канкрэтнасць гістарычных паралелей.

3. Уяўная лінія перасячэння зямной паверхні плоскасцю, паралельнай плоскасці экватара.

Паралелі і мерыдыяны на геаграфічнай карце.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

раўня́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца; незак.

1. Станавіцца ў строй па прамой лініі.

Р. ў страі.

2. на каго-што і па кім-чым. Імкнуцца быць падобным да каго-, чаго-н.

Р. на лепшых вучняў.

3. з кім-чым. Параўноўваючы сябе з кім-н., прызнаваць роўным.

З ім ніхто не можа р.

|| наз. раўне́нне, -я, н. (да 1 і 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ру́хацца, -аюся, -аешся, -аецца; незак.

1. Знаходзіцца ў руху, перамяшчацца.

Войскі рухаліся на захад.

Р. па службе (атрымліваць павышэнне). Справа не рухаецца (стаіць на месцы).

2. Рушыцца з месца, адпраўляцца.

Р. ў дарогу.

3. Варушыцца (у 1 знач.), мяняць становішча цела.

Сядзець, не рухаючыся.

Ногі не рухаюцца (не можа ступіць, ісці хто-н.).

|| прым. ру́хальны, -ая, -ае (да 3 знач.; спец.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

брадыкінезі́я

(ад гр. bradys = павольны + -кінезія)

запавольванне актыўных і ўзгодненых рухаў чалавека або пазваночных жывёл, якое можа суправаджацца значным павышэннем мышачнага тонусу.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)