1. Набыць за грошы ці іншыя каштоўнасці. Купіць касцюм. Купіць кнігу. □ За багацце розуму не купіш.Прыказка.
2.перан. Подкупам, абяцаннямі і пад. схіліць на свой бок; падкупіць. У Аўгінні ніякіх сумненняў цяпер не заставалася: Саўку нанялі, купілі за грошы і ставілі на цёмную, здрадніцкую справу.Колас.//чым. Разм. Схіліць у сваю карысць якімі‑н. дзеяннямі, якасцямі. [Ураднік] лаяўся, гразіў, абяцаў арыштаваць і згнаіць у турме, спрабаваў купіць ліслівасцю, прасіў, але Агапа стаяла на сваім.Чарнышэвіч.
•••
За што купіў, за тое і прадаю — паўтараю толькі тое, што чуў, за дакладнасць не ручаюся.
Купіць ката ў мяшку — набыць што‑н., не бачачы і не ведаючы яго якасці.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
1. Перанесці за некалькі прыёмаў усё, поўнасцю. З хлява вывезлі на поле гной. З грубак, з лазні і з кухні вынасілі вёдрамі.. попел.Нядзведскі.Здаецца, не стрывае камень, а .. [чалавек] за свой кароткі век і горы вынасіць рукамі...Дубоўка.
2. Пранасіць дзіця да родаў. [Валя да Любы:] — Цяпер я цябе зусім адчуваю, ты свайго сына вынасіла ўсёй сваёй душой...Чорны.
3. Выцерці, працерці ў выніку доўгага нашэння.
4. Пранасіць некаторы час. Выносіць касцюм пяць гадоў.
5.перан. Абдумаць да поўнай яснасці, закончанасці. Выносіць ідэю. □ Вынасіў дзед Талаш, як маці дзіця, сваю неспакойную думку.Колас.Чудзін здаваўся.. [Маі] тым героем, каго яна вынасіла ў дзявочых марах, вычытала ў сотнях кніжак, падгледзела крадком у фільмах.Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спарты́ўная пляцо́ўка Spórtplatz m -(e)s, -plätze;
спарты́ўны касцю́м Túrnanzug [Spórtanzug] m -(e)s, -anzüge;
спарты́ўны абу́так Sport- und Túrnschuhe pl;
спарты́ўныя тава́ры Spórtartikel pl;
спарты́ўны агля́д Überblick über die Spórtereignisse;
спарты́ўнае тавары́ства Spórtverein m -s, -e, Spórtgemeinschaft f -, -en;
спарты́ўная за́ла Túrnhalle f -, -n, Spórthalle;
спарты́ўныя спабо́рніцтвы spórtliche Wettkämpfe;
спарты́ўны значо́к Spórtleistungsabzeichen n -s, -
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
шэрсць, ‑і, ж.
1. Валасяное покрыва жывёл. Вепр ляжаў на баку, па ягонай мокрай бурай шэрсці поўз дымок.Самуйлёнак.Звер гэты быў незвычайнай велічыні .. Масці ён быў шэрай, шэрсць меў кудлатую і доўгую.Колас.// Валасы на твары, целе чалавека. — Дык што ж гэта?.. — закратаў мяккімі, даўгімі вусамі старшыня і пацёр шэрсць даўно нябрытай барады.Нікановіч.
2. Састрыжанае, вычасанае такое валасяное покрыва жывёл (авечак, коз і пад.). [Гаспадар] добра ведаў, колькі можна ўзяць за карову або за пуд шэрсці ці фунт масла.Чорны.
3. Пража, ніткі з такога валакна. — А якая якасць шэрсці для мінскага трыко? — пытаецца маладзенькая стаханаўка, разглядаючы пражу.«Полымя».
4. Тканіна з такой пражы. Касцюм з шэрсці.//Разм. Адзенне, пашытае з такой тканіны.
•••
Гладзіць па шэрсцігл. гладзіць.
Гладзіць супраць шэрсцігл. гладзіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
яшчэ́.
1.прысл. У дадатак да таго, што было або што ёсць; зноў, паўторна.
Падліць я. малака ў шклянку.
Пасля камандзіроўкі прыеду я. сюды.
2.прысл. Ужо, у мінулым.
Купіў касцюм я. тры месяцы назад.
3.прысл. Да гэтага часу.
Стары я. рухавы.
Бацькі дома я. няма (пакуль няма).
4.прысл. Указвае на наяўнасць дастатковага часу, умоў для чаго-н.
Я. паспею на аўтобус.
Я вам я. спатрэблюся.
Я. малады.
5.прысл. (пры вышэйшай ступені параўнання). У большай ступені.
Ён я. ніжэй сагнуўся.
6.злуч. уступальны. Указвае на верагоднасць умоў ці на іх суадноснасць з чым-н.; хоць.
Я. не паправіўся пасля хваробы, а ўжо думае пра работу.
7.часц.Ужыв. пасля займ. і прысл. для ўзмацнення выразнасці.
Ён нам дапамагаў, я. як дапамагаў!
Акучнік забраў Сяргей. — Які я.
Сяргей?
◊
Яшчэ б (разм.) — было б недарэчы, калі б не...
Я. б ты не быў задаволены!
Яшчэ нічога (разм.) — да некаторай ступені здавальняюча.
Гэта я. нічога.
Яшчэ які (разм.) — такі, што нават дзіўна, цудоўна, выключна.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
выхадны́
1.прил., в разн. знач. выходно́й;
~ны́я дзве́ры — выходна́я дверь;
в. ліст — выходно́й лист;
в. касцю́м — выходно́й костю́м;
в. дзень — выходно́й день;
2.в знач.прил. выходно́й;
ён сёння в. — он сего́дня выходно́й;
3.в знач. сущ. выходно́й;
за́ўтра в. — за́втра выходно́й;
○ ~на́я дапамо́га — выходно́е посо́бие;
~на́я ро́ля — выходна́я роль;
~ныя да́ныя — выходны́е да́нные
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
спра́віць (што) сов.
1. спра́вить, нажи́ть;
с. касцю́м — спра́вить (нажи́ть) костю́м;
2. (отпраздновать, соблюсти по обычаю) спра́вить, устро́ить;
с. свя́та — спра́вить (устро́ить) пра́здник;
3. (обряд) соверши́ть;
с. царко́ўную слу́жбу — соверши́ть церко́вную слу́жбу;