натуралі́зм, -у, м.
Кірунак у літаратуры і мастацтве, які характарызуецца імкненнем да знешне дакладнага капіравання рэчаіснасці без мастацкіх абагульненняў, ідэйнай ацэнкі таго, што адлюстроўваецца.
|| прым. натуралісты́чны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
натуралі́ст, -а, М -сце, мн. -ы, -аў, м.
1. Той, хто вывучае, даследуе прыроду.
Гурток юных натуралістаў.
2. Паслядоўнік натуралізму.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
натура́льны, -ая, -ае.
1. Уласцівы прыродзе, створаны прыродай; не штучны.
Натуральныя ўмовы.
2. Абумоўлены законамі прыроды.
Натуральная смерць.
3. Які існуе ад прыроды, прыроджаны.
Н. колер валасоў.
Н. імунітэт.
4. Сапраўдны, прыроднага паходжання; проціл. штучны.
Н. шоўк.
5. Які адпавядае рэчаіснасці; сапраўдны.
Натуральная велічыня прадмета.
6. Нармальны, звычайны.
Н. выгляд.
7. Які атрымліваецца, аплачваецца натурай (у 5 знач.).
Натуральная аплата.
○
Натуральная гаспадарка (спец.) — гаспадарка, у якой прадукты працы вырабляюцца для задавальнення патрэб толькі саміх вытворцаў.
Натуральны рад лікаў (спец.) — бесканечная паслядоўнасць 1,2,3,4,5,..., што складаецца з цэлых дадатных лікаў, размешчаных па парадку іх узрастання.
|| наз. натура́льнасць, -і, ж. (да 3—6 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
натурфіласо́фія, -і, ж.
Агульная назва філасофскіх вучэнняў аб прыродзе, якія грунтаваліся не на доследных даных навук, а на абстрактных філасофскіх прынцыпах.
|| прым. натурфіласо́фскі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
нату́ршчык, -а, мн. -і, -аў, м.
Чалавек, які пазіруе перад мастаком, скульптарам.
|| ж. нату́ршчыца, -ы, мн. -ы, -чыц.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
нату́рысты, -ая, -ае.
Наравісты, з норавам; упарты.
Н. конь.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
нату́рыцца, -руся, -рышся, -рыцца; незак.
Наравіцца, упірацца, упарціцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
натхне́нне, -я, н.
1. Стан творчага ўздыму.
Вершы пішуцца ў хвіліны натхнення.
2. Душэўны ўздым, захапленне.
Гаварыць з натхненнем.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
натхні́цца, -ню́ся, -ні́шся, -ні́цца; -німся, -ніце́ся, -ня́цца; зак.
Адчуць натхненне; прыйсці ў стан душэўнага ўздыму.
|| незак. натхня́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
натхні́ць, -ню́, -ні́ш, -ні́ць; -нім, -ніце́, -ня́ць; -нёны; зак., каго-што.
1. Выклікаць натхненне, творчы ўздым.
Залатая восень натхняе паэтаў.
2. Выклікаць душэўны ўздым, заахвоціць да якіх-н. дзеянняў
Н. на напісанне верша.
Н. на подзвіг.
|| незак. натхня́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)