Verbum

Лама́ка ₁ ’чалавек, які вядзе першасную апрацоўку льну’ (Жд. 1). З лама́ха (гл.). Суф. ‑ака (замест ‑аха) па тыпу пісака, ваяка, гуляка і інш. (Сцяцко, Афікс. наз., 25).

Лама́ка ₂, лома́ка ’ламачына’ (ТС; ельск., Мат. Гом.), ’старая, сапсаваная рэч’ (ТСБМ), ’чалавек, які нічога не ўмее рабіць’ (докш., Янк. Мат., ТС), ’нязграбны, няздатны’ (ТСБМ), ’гультай’ (Сцяшк.), ’няўмека, няздольны да работы’, ламакава́ты ’тс’ (КЭС, лаг.). Укр. ломака ’палка, галіна’, ’вялікі, але нязграбны чалавек’, рус. ломака ’ганарлівец, задавака’, каш. łomaga, łȯmaga ’калека, нехлямяжы’. Утворана ад лама́ць і суф. ‑ака.

Лажбе́нь ’свавольнік, упарты хлопец’ (Некр.), ложбе́й, лажбе́нь ’гультай’ (уздз., Жд. 3), лажбе́ль ’непаваротлівы таўстун’ (Шат.). Рус. варонеж. ложбень ’вялікі, моцны, але гультаяваты чалавек’. Сюды ж лексема лазьбень ’аб падлетку — няўклюда, тупіца’ (кіраў., Нар. сл.) з менай ж//з. Метатэза адбылася пад уплывам дзеяслова ляжа́ць. Балтызм. Параўн. літ. labžà ’неахайны’, ’нявыхаваны чалавек’.

Размахму́дзіць, размахмуднічаць ’выклікаць да незразумелых учынкаў’ (Юрч. СНЛ). Утворана ад уласнага імя Махмуд, якое набыло адмоўнае экспрэсіўнае значэнне. Тое ж адбылося са словам му́рза ₁ ’гразны чалавек’ (гл.), якое ад перс. mīrzā, параўн. мурза́ (гл.). Семантычны пераход ’татарын’ > ’дрэнны чалавек’ тлумачыцца сацыяльна-палітычнымі фактарамі (Кубанава, Тюркизмы вост.-слав., 199–200).

Тупа́к ‘тупы чалавек’ (Сл. рэг. лекс., Вруб.). Ад тупы́ ‘някемлівы’ (гл.), магчыма, утворана па ўзоры дура́к або пад уплывам польск. tępak ‘тупы, слабаразвіты вучань; ёлупень’, паколькі слова характэрна для заходніх гаворак; параўн. з іншай суфіксацыяй тупень, тупі́ца ‘някемлівы чалавек’ (Нас., Некр. і Байк., Шымк. Собр., Пятк. 2), тупінʼа́ ‘тупіца, ёлуп’ (Вруб.)

Ды́гля ’высокая, худая жанчына’ (Жд. 2) Няясна. Можа, з *ды́хля (параўн. у Шат. дыхля́к ’слабасільны чалавек’).

Карча́к ₁. Гл. корч.

Карча́к ₂ ’дужы, каржакаваты чалавек’ (Жыв. сл.), да корч. Метафарычны перанос значэння.

◎ Клі́пша ’крываногі чалавек’ (Сл. паўн.-зах.). З літ. klipsas ’хто кульгавы’ (там жа, 477). Гл. клыпша.

◎ Нява́ла экспр. ’гультай’ (воран., Сл. ПЗБ). З літ. nevala ’неахайны, апушчаны чалавек’ (Грынавяцкене, LKK, 22, 193).

*Падціна́ка, пацьціна́ка ’чалавек, які заўсёды любіць падсмейваць другіх’ (Янк.). Да падцінаць < ‑цяць, ‑цінаць (гл. выцінаць, сцяць).

Мужэйшы ’старшы’ (слонім., Сцяшк. Сл.). Да муж (гл.). Параўн. ст.-рус. мужъ ’паважаны, паважны, знакаміты чалавек’.