ве́ды, .

  1. Сукупнасць звестак, якія раскрываюць аб’ектыўныя заканамернасці жыцця.

    • Грунтоўныя в.
    • Свет асвятляецца сонцам, а чалавек — ведамі.
  2. Дасведчанасць ў якой-н. галіне.

    • Вучні выявілі добрыя в. ў матэматыцы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

агі́дны, .

Які выклікае агіду (у 1 знач.); вельмі дрэнны, брыдкі, гадкі.

  • А. пах.
  • А. ўчынак.
  • А. чалавек.

|| наз. агіднасць, .

  • Кожная а. павінна сваю прыстойнасць мець (прыказка).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

адце́рціся, ; зак.

  1. Знікнуць пасля сцірання, чысткі.

    • Фарба з вопраткі хутка адцерлася.
  2. Праціскаючыся куды-н., быць адцёртым назад (разм.).

    • Чалавек з чамаданам адцёрся ад натоўпу.

|| незак. адцірацца, .

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

пільны, .

  1. Які патрабуе неадкладнага выканання, неабходны, тэрміновы.

    • Пільная работа.
    • Пільная патрэба.
  2. Старанны, руплівы.

    • П. ў рабоце чалавек.
  3. Уважлівы, неаслабны.

    • Пільная праверка.
    • Пільна (прысл.) сачыць.

|| наз. пільнасць, .

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

радавацца, ; незак.

Адчуваць радасць, аддавацца радасці, быць у вясёлым, радасным настроі.

  • Р. веснавому дню.
  • Р. поспеху.
  • Чалавек радаваўся, смяяўся.

|| зак. абрадавацца, , узрадавацца, і парадавацца, .

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

рэзанёр, , м.

  1. Чалавек, які любіць весці доўгія разважанні павучальнага характару.

  2. Дзеючая асоба п’есы, рамана, якая звычайна выражае адносіны аўтара да падзей (спец.).

|| прым. рэзанёрскі, .

  • Р. тон.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

скапец, , м.

  1. Чалавек, які падвергся кастрацыі.

  2. Член рэлігійнай секты ў Расіі, што ўзнікла ў канцы 18 ст. і прапаведавала барацьбу з плоццю шляхам кастрацыі.

|| прым. скапецкі, .

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

тоўсты, .

  1. Вялікі, значны ў аб’ёме, у абхваце.

    • Т. чалавек.
    • Тоўстая бяроза.
  2. Вялікі ў папярочным сячэнні.

    • Тоўстае дрэва.
    • Тоўстая вяроўка.
  3. Пра голас, гук: нізкі, густы.

|| наз. таўшчыня, .

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

фетыш, , м.

  1. У першабытных народаў: прадмет, надзелены звышнатуральнай магічнай сілай, дзякуючы чаму служыў аб’ектам рэлігійнага культу.

  2. перан. Рэч або чалавек, якога паважаюць, якому вераць і слепа пакланяюцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

інтуіцыя, , ж.

  1. Чуццё, тонкае разуменне, пранікненне ў самую сутнасць чаго-н.

    • Чалавек багатай інтуіцыі.
  2. Непасрэднае пазнанне ісціны без дапамогі вопыту і лагічных вывадаў (спец.).

|| прым. інтуітыўны, .

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)