Мурме́ль ’маўклівы, негаваркі чалавек’ (астрав., Сл. ПЗБ). Паводле Грынавяцкене (там жа, 3, 85), паходзіць з літ. mùrma ’бурклівы чалавек’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Тураве́й ‘неразвіты чалавек’, ‘шчодры чалавек’, тураве́йчык ‘неразвіты хлапчук’ (Юрч. СНЛ). Няясна, магчыма, звязана з наступным словам са значэннем ‘падганяць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

каніцельшчык, , м. (разм.).

  1. Рабочы каніцельнай вытворчасці.

  2. перан. Нерастаропны, марудны чалавек, якому ўласціва запаволенае бесталковае вядзенне справы.

    • Ён у нас вядомы к.

|| ж. каніцельшчыца, .

|| прым. каніцельшчыцкі, .

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

багамо́л, , м.

  1. Чалавек, адданы малітвам, богаслужэнням.

  2. Прадстаўнік атрада драпежных насякомых паўднёвых краін (назва дадзена па знешняму выгляду, які нагадвае позу чалавека ў час малення).

|| ж. багамолка, .

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

багаты́р, , м.

  1. Той, хто мае многа грошай, валодае вялікай маёмасцю.

  2. Былінны герой, казачны асілак, волат, воін.

  3. перан. Чалавек вялікай адвагі і сілы.

    • Беларускія багатыры.

|| прым. багатырскі, .

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

ба́цькаўшчына, , ж.

  1. Краіна, дзе чалавек нарадзіўся, грамадзянінам якой ён з’яўляецца.

    • Любоў да бацькаўшчыны.
  2. Месца, родны куток, дзе нарадзіўся і вырас хто-н.

    • Малая б.
  3. Набытак бацькі, спадчына.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

благата́, , ж. (разм.).

  1. гл. благі.

  2. Зло, дрэнны ўчынак.

  3. м. і ж. Благі, злы чалавек.

    • Добраму чалавечку добра і ў запечку, а благаце — блага і на куце (прыказка).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

бунта́р, , м.

  1. Удзельнік бунту.

  2. перан. Неспакойны чалавек, які пратэстуе супраць чаго-н., заклікае да рашучых дзеянняў, да перавароту ў чым-н.

|| ж. бунтарка, .

|| прым. бунтарскі, .

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

гаснуць, ; незак.

  1. Пераставаць гарэць, свяціць; тухнуць.

    • Свечка гасне.
    • Надзеі гаснуць (перан. змяншаюцца, знікаюць).
  2. перан. Слабець, чахнуць.

    • Чалавек гасне ўвачавідкі.

|| зак. загаснуць, , пагаснуць, і згаснуць, .

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)

горды, .

  1. Надзелены пачуццём уласнай годнасці, павагі да сябе.

    • Г. чалавек.
  2. Поўны пачуцця задавальнення сабой.

    • Г. позірк.
  3. Ганарысты, фанабэрысты.

    • Ласкавае цялятка дзвюх матак ссе, а гордае — ніводнай (прыказка).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (2002, правапіс да 2008 г.)