прасвяжы́ць, ‑свяжу, ‑свяжыш, ‑свяжыць; ‑свяжым, ‑свежыце; зак., што.
Разм. Асвяжыць, праветрыць. — Трэба ж табе хоць трошкі прасвяжыць галаву, — не слухае сябар. — А то ўсё на рабоце ды на рабоце. Скрыган.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыкме́ціцца, ‑мечуся, ‑мецішся, ‑меціцца; зак.
Разм. Кінуцца ў вочы, заўважыцца. Добра, што прыкмецілася хоць восень.. Вясны .. [Мікіта Мінавіч] амаль што не прыкмячаў, лета таксама быццам абмінула яго. Кулакоўскі. // Запомніцца, застацца ў памяці.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
танцу́лькі, ‑лек; адз. няма.
Разм. іран. Вечар з танцамі, вечарынка. Са здзіўляючай лёгкасцю Ірына магла спакойна круціцца цэлы вечар на танцульках, хоць заўтра трэба было ісці здаваць чарговы залік. Краўчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
удаві́ца, ‑ы, ж.
Разм. Тое, што і удава. Хоць ёй было ўжо далёка за сорак і ўдавіца добра-такі раздалася ў стане, яна яшчэ маладзілася і паглядала на мужчын. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хра́пнуць, ‑не; зак. і аднакр.
Зламацца з трэскам. Ды раптам сакавіта храпне граб. Успыхнуць росаў зыркія вясёлкі. Барадулін. Хоць хворага не бачыш месца, Дуб храпне так, што браце мой! Гаўрусёў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тре́снуть сов.
1. прям., перен. трэ́снуць, ло́пнуць;
тре́снула суха́я ве́тка трэ́снула суха́я галі́нка;
предприя́тие тре́снуло прадпрые́мства ло́пнула;
2. (сильно ударить) прост. трэ́снуць, сту́кнуць;
◊
хоть тре́сни хоць трэ́сні (ло́пні);
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
even3 [ˈi:vn] adv.
1. на́ват;
It’s cold here even in May. Тут холадна нават у траўні.
2. яшчэ́;
I know even less about it than you. Я ведаю пра гэта яшчэ менш за вас.
♦
even if на́ват калі́;
I wouldn’t say even if I knew. Я не сказаў бы, нават калі б і ведаў;
even so infml усё ж такі́; нягле́дзячы на;
It’s raining, even so I must go. Ідзе дождж. Нягледзячы на гэта, я павінен ісці;
even though на́ват калі́; хоць, хаця́;
He went even though I asked him to stay. Ён пайшоў, хоць я прасіў яго застацца.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
спаласну́цца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; ‑нёмся, ‑няцеся; зак.
Памыцца, змыць з сябе пыл, пот. — Вунь цэлы чыгун цёплай вады за заслонкай, вазьмі ды спаласніся ў ахвоту. Кулакоўскі. // Злёгку абмыцца. — Трохі спаласнёмся, — махнуў рукою Пецька. — Гэтыя дні мы папрацавалі. Мыслівец. // Абліць сябе вадою, акунуцца ў ваду. Нават пад соснамі сонца высушыла апошнюю расу на траве і так прыпякае, што хоць бягом бяжы на Мінскае мора, каб хоць адзін разок нырнуць ці спаласнуцца вадою. Мыслівец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ганя́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е; незак.
1. каго-што. Прымушаць каго-што-н. рухацца, перамяшчацца.
Г. кароў.
Г. хутка машыну.
2. каго. Даваць часта даручэнні (разм.).
Г. хлапчука па пошту.
3. што. Перакідваць, перакочваць з месца на месца.
Г. мяч.
4. перан., каго па чым. Правяраць веды па розных пытаннях вучэбнай праграмы (разм.).
Г. па матэматыцы.
5. без дап. (са словамі «ў поле», «на пасьбу»). Быць пастухом.
Цэлае лета ганяў у поле.
6. безас., каго. Быць дзе-н. (разм.).
І дзе цябе ганяе?
◊
Сабак ганяць (разм., неадабр.) — гультаяваць.
Толькі ваўкоў ганяць; хоць ваўкоў ганяй (разм.) — пра вялікае пустое або халоднае памяшканне.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пра́ўда, -ы, ДМ -дзе, ж.
1. Тое, што адпавядае рэчаіснасці; ісціна.
Гаварыць праўду.
П. вочы коле (прыказка). Што п., то п. (сапраўды, на самай справе; разм.).
2. Парадак, заснаваны на справядлівасці, сумленнасці.
Шукаць праўды.
Стаяць за праўду.
3. Тое, што і правата (разм.).
Ваша п. (вы правы).
4. у знач. вык. і пабочн. сл. Сапраўды, на самай справе.
І п., дождж ідзе.
Я, п., забыла пра сход.
5. злуч. уступальны. Хоць і (разм.).
Сенакос добры, п. крыху далекавата ад вёскі.
◊
Па праўдзе кажучы, пабочн. сл. (разм.) — ужыв. пры падкрэсліванні правільнасці, праўдзівасці сказанага, таго, што сцвярджаецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)