у́нцыя, ‑і, ж.

1. Мера вагі ў Старажытным Рыме, а таксама ў сучаснай Англіі і шэрагу краін Лацінскай Амерыкі.

2. Адзінка аптэкарскай вагі (у Расіі роўная 29,86 г), якая выкарыстоўвалася да ўвядзення метрычнай сістэмы.

3. Назва розных старадаўніх залатых манет у некаторых краінах Еўропы і Лацінскай Амерыкі.

[Лац. uncia.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цэнтрабе́жны, ‑ая, ‑ае.

1. Накіраваны ў час руху ад цэнтра да перыферыі; проціл. цэнтраімклівы. Цэнтрабежная сіла. // Такі, дзеянне якога заснавана на руху ад цэнтра да перыферыі. Цэнтрабежны апарат. Цэнтрабежная помпа.

2. Які праводзіць узбуджэнне ад цэнтральнай нервовай сістэмы да розных органаў (пра нервы). Цэнтрабежныя нервовыя валокны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

алапа́т

(гр. allopathes)

урач, які процілегла гамеапату прытрымліваецца звычайнай сістэмы лячэння (алапатыі).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

астрагеагра́фія

(ад астра + геаграфія)

навука, якая даследуе прыродныя ўмовы планет Сонечнай сістэмы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

метало́гіка

(ад метал + логіка)

тэорыя даследавання сістэмы і паняцця сучаснай фармальнай логікі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

ГЕААНТЫКЛІНА́ЛЬ

(ад геа... + антыкліналь),

узняты ўчастак зямной кары ў межах геасінклінальнай вобласці (гл. Геасінклінальны пояс). Шыр. 50—150 км, даўж. да 2000 км. Бываюць геаантыкліналі унутр. і перыферыйныя. Унутраныя (інтэрніды) — цэнтр. зона геасінклінальнай сістэмы, абмежаваная прагінамі (напр., геаантыкліналь Вял. Каўказа). Характарызуюцца скарочанай магутнасцю асадкаў, пераважна кіслым саставам магматычных парод. Геаантыкліналі перыферыйныя (бордэрленд, кардыльера) — участкі краявых падняццяў, аддзеленыя ад геасінклінальнай сістэмы прагінам (напр., хрыбет Сьера-Невада на Пд Пірэнейскага п-ва аддзелены ад горнай сістэмы Атласа Міжземным м.).

М.А.Нагорны.

т. 5, с. 108

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

react [riˈækt] v.

1. (to) рэагава́ць;

Children react to kind treatment. Ласкай можна многага дабіцца ад дзяцей.

2. chem. (with) выкліка́ць рэа́кцыю, уступа́ць у рэа́кцыю

3. (against) процідзе́йнічаць, супрацьдзе́йнічаць;

react against the oppressive political system змага́цца су́праць жо́рсткай паліты́чнай сістэ́мы

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

прагма́тык

(гр. pragmatikos = дзелавы)

1) паслядоўнік прагматызму як філасофскай сістэмы;

2) вельмі практычны чалавек.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

ГІ́БСА РАЗМЕРКАВА́ННЕ,

фундаментальны закон статыстычнай фізікі, які выражае размеркаванне імавернасцей знаходжання сістэмы, што складаецца з вял. колькасці часціц (т.зв. макраскапічнай сістэмы) у розных магчымых станах. Устаноўлена Дж.У.Гібсам (1901).

Гібса размеркаванне выражаецца як функцыя энергіі, тэрмадынамічнай імавернасці (кратнасці выраджэння) і колькасці часціц сістэмы. Для макраскапічных сістэм, якія знаходзяцца ў тэрмадынамічнай раўнавазе з навакольным асяроддзем, дзе падтрымліваецца пастаянная т-ра, сярэднія значэнні фіз. велічынь, вызначаныя на аснове Гібса размеркавання, супадаюць са значэннямі фіз. велічынь, знойдзеных пры адпаведных вымярэннях. Пры пэўных умовах, якія вызначаюцца ўласцівасцямі часціц сістэмы і магчымымі значэннямі яе энергіі, Гібса размеркаванне для класічнага ідэальнага газу пераходзіць у Больцмана размеркаванне, для квантавага газу базонаў — у Бозе—Эйнштэйна размеркаванне, для квантавага газу ферміёнаў — у Фермі—Дзірака размеркаванне.

т. 5, с. 217

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

log2 [lɒg] v. запі́сваць (у вахтавы журнал і да т.п.); зано́сіць у камп’ю́тар

log in [ˌlɒgˈɪn] phr. v. comput. увахо́дзіць у сістэ́му

log off [ˌlɒgˈɒf] phr. v. comput. выхо́дзіць з сістэ́мы

log on [ˌlɒgˈɒn] phr. v. = log in

log out [ˌlɒgˈaʊt] phr. v. = log off

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)