The miser gloated over his gold — Скна́ра паглына́ў вачы́ма сваё зо́лата
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
адваява́цьсов., в разн. знач. отвоева́ть;
а. у во́рага — отвоева́ть у врага́;
а. сваё дабро́ — отвоева́ть своё добро́;
тры гады́ ~ва́лі — три го́да отвоева́ли
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
кары́таср. коры́то (для кормления скота);
◊ заста́цца ля разбі́тага к. — оказа́ться у разби́того коры́та;
ле́зці не ў сваё к. — сова́ть нос в чужи́е дела́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
«ДАМО́КЛАЎ МЕЧ»,
выраз, які абазначае пастаянную небяспеку. Паводле стараж.-грэч. падання, Дамокл, фаварыт сіракузскага тырана Дыянісія I Старэйшага, лісліва называў яго самым шчаслівым з людзей. Каб паказаць нетрываласць свайго шчасця, Дыянісій у час святочнага балявання пасадзіў Дамокла на сваё месца і павесіў над яго галавой на конскім воласе востры меч — сімвал небяспекі.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ВО́РАНАЎ Мікола
(Мікалай Гаўрылавіч; н. 13.12.1936, в. Віры Гарадоцкага р-на Віцебскай вобл.),
бел. пісьменнік. Працаваў у раённых газетах. Дэбютаваў вершамі ў 1952. У апавяданнях (зб. «Ветраны дзень», 1976, «Перад адлігай», 1984) адлюстроўвае вясковы побыт, расказвае пра сваё пакаленне, якое спазнала вайну, сіроцтва, пасляваен. цяжкасці. Аповесць «Завея» (1979) пра жыццё і працу рыбакоў.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Сту́калка ‘гульня ў пераганкі’ (гродз., Нар. словатв.). Да стукаць ‘стукаць’, тут ‘адзначаць сваё першынства стуканнем’: хто жывей прыбяжыць, прыстукаецца (Нар. словатв.). Параўн. засту́каць ‘застаць на месцы’, сінонім закава́ць ‘дакрануцца да гульца ці да “кону” рукой пры гульні ў жмуркі, хованкі і інш.’ (там жа). Відаць, не звязана непасрэдна з сту́каўка ‘адзін з відаў азартнай гульні ў карты’ (ТСБМ), а таксама з рус.сту́калка, польск.stukałka ‘тс’, што, паводле Трубачова (Труды, 1, 797), з’яўляецца калькай ням.Pochspiel ‘тс’, ад pochen ‘стукаць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
інко́гніта,
1.прысл. Скрыта, тайна, хаваючы сваё імя. Гэтым разам Мірэцкі прыйшоў на камбінат як бы інкогніта.Сабаленка.
2.нескл., н. Знаходжанне пад выдуманым імем; захаванне свайго імя ў невядомасці. [Балуеў:] Да таго часу, пакуль эшалон не прыйдзе на станцыю Мінск, вам трэба захоўваць інкогніта і чакаць.Мележ.
3.нескл., м. і н. Асоба, якая скрывае сваё сапраўднае імя. І ўсё ж карцела даведацца загадзя пра тое інкогніта, пляменніцу.Гроднеў.
[Ад лац. incognitus — непазнаны, невядомы.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мускулі́сты, ‑ая, ‑ае.
З развітымі мускуламі. Высокі, стройны, мускулісты, Павел быў сапраўдным спартсменам.Шыцік.[Рудакоў] распрануўся да пояса, памыўся і доўга з асалодаю расціраў халоднаю вадою сваё мускулістае цела.Краўчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
брыга́днік, ‑а, м.
Разм. Член брыгады (у 2 знач.). Брыгадзір мантажнай брыгады.. ад імя сваіх брыгаднікаў заявіў, што краны зманціраваны будуць, што ў дошку разаб’юцца, а зробяць сваё.Мікуліч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
бяздо́мны, ‑ая, ‑ае.
Які не мае жылля; беспрытульны. Кім толькі не быў, якіх толькі прафесій не паспытаў Мікола за сваё бяздомнае, вандроўнае жыццё.Машара.// Пра жывёл — валачашчы. Бяздомны кот.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)