спуск в разн. знач. спуск, род. спу́ску м.;

спуск с горы́ спуск з гары́;

спуск шлю́пки спуск шлю́пкі;

спуск фла́га спуск сця́га;

спуск воды́ из пруда́ спуск вады́ з са́жалкі;

нажа́ть на спуск наці́снуць на спуск;

не дава́ть спу́ска не дава́ць спу́ску;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

з’е́хаць сов.

1. в разн. знач. съе́хать;

з. з гары́ — съе́хать с горы́;

з. з даро́гі — съе́хать с доро́ги;

з. з кватэ́ры — съе́хать с кварти́ры;

2. (сдвинуться) съе́хать, сползти́;

ша́пка з’е́хала на паты́ліцу — ша́пка съе́хала (сползла́) на заты́лок;

з. на нішто́ — сойти́ на нет;

з. з глу́зду — рехну́ться, спя́тить

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

каці́цца I несов., в разн. знач. кати́ться;

з гары́ ко́ціцца ка́мень — с горы́ ка́тится ка́мень;

калёсы ко́цяцца — теле́га ка́тится;

хва́лі ко́цяцца — во́лны ка́тятся;

слёзы ко́цяцца — слёзы ка́тятся;

к. па нахі́ленай пло́скасці — кати́ться по накло́нной пло́скости

каці́цца II несов. (рожать детёнышей — о некоторых животных) коти́ться; (об овце — ещё) ягни́ться

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

сне́жны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да снегу; які з’яўляецца снегам. Снежныя гурбы. Снежныя хмары. □ Дзе-нідзе трэсне ад марозу галінка, сарвецца снежны ком з яловай лапы, і зноў усё ціха, ціха. Лынькоў. Лес, пакрыты снежнай коўдрай, стаяў маўклівы, задумлівы... Шамякін. З галінак асыпаўся бліскучы снежны пыл. Шыцік. // Зроблены з снегу, у снезе, на снезе. Снежны домік. Снежная нара. Снежная дарога.

2. Багаты на снег. Снежная зіма. □ Успамінаюцца марозныя, снежныя ночы, цёплая печ і цягучы голас бабулінай песні. Брыль. Другая палова лютага 1929 года была сцюдзёнай і снежнай. Машара.

3. Пакрыты снегам. Снежнае поле. Снежныя горы. □ Снежная паляна, Снег блішчыць ў імгле. Бядуля.

4. Падобны на снег (колерам, выглядам). Снежнае палатно. Снежныя зубы. □ Снежная белізна была такой яркай, што ажно балюча стала вачам. Шахавец.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фунт 1, ‑а, М ‑нце, м.

1. Руская мера вагі, роўная 409,5 г, якая існавала да ўвядзення метрычнай сістэмы. Насечкі на пруце зроблены па старой сістэме — на фунты. Два з палавінай фунты роўны кілаграму. Жычка. // У Вялікім княстве Літоўскім — мера вагі, якая з 1766 г. адпавядала 374,82 г.

2. У краінах з англійскай сістэмаю мер — мера вагі, роўная 453,6 г.

•••

Пачым фунт ліха (ведаць, зазнаць, паказаць і пад.) — як цяжка ў горы, у нястачы.

[Ням. Pfund ад лац. pondus — вага, гіра.]

фунт 2, ‑а, М ‑нце. м.

1. Грашовая адзінка Вялікабрытаніі; тое, што і фунт стэрлінгаў. Было калісьці так: англійскі фунт На біржах свету ўздымаў тайфун. Панчанка.

2. Грашовая адзінка Арабскай Рэспублікі Егіпет, Лівана, Судана, Сірыі і некаторых іншых краін.

•••

Фунт стэрлінгаў — грашовая адзінка Вялікабрытаніі, роўная 100 пенсам.

[Англ. pound (sterling).]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цаліна́, ‑ы, ж.

1. Некранутая, ніколі не араная, але прыгодная для апрацоўкі зямля. На ўзаранай і шчодра ўгноенай попелам цаліне закаласілася жыта, проса, авёс, ячмень. В. Вольскі. // Разм. Цалінныя землі, пераважна Сібіры і Казахстана, якія пачалі інтэнсіўна асвойвацца ў 50‑я гады 20 ст. Ідуць шафёры і шахцёры, Геолагі свідруюць горы, Гідролагі шукаюць брод, І кожнаму — па дваццаць год. А нашы дочкі і сыны нам пішуць пісьмы з цаліны. Грахоўскі.

2. Тое, што і цалік. Снежная цаліна. □ Праваднік вядзе іх [партызан] патаемнымі мясцінамі, дзе малапрыкметнай сцежкай, а дзе проста цаліной. Кулакоўскі. — Вось зайчык бег, — паказаў Косцік, калі яны звярнулі з дарогі на цаліну, у кусты. Брыль.

3. перан. Недаследаваная, нявывучаная справа, галіна чаго‑н. Аўтар [Карпаў У.] узняў вельмі важную і некранутую ў беларускай літаратуры цаліну горадабудаўніцтва. Хадкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спуска́ться

1. в разн. знач. спуска́цца;

спуска́ться с горы́ спуска́цца з гары́;

ночь спуска́ется на зе́млю ноч спуска́ецца на зямлю́;

2. перен. (опускаться нравственно на более низкую общественную ступень) апуска́цца;

3. страд. спуска́цца; скіда́цца, скі́двацца; зво́стрывацца; звужа́цца, зву́жвацца, зраза́цца, зрэ́звацца; зніжа́цца; аслабля́цца; см. спуска́ть;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

сарва́цца сов., в разн. знач. сорва́ться;

с. з вяршы́ні гары́ — сорва́ться с верши́ны горы́;

саба́ка ~ва́ўся з ланцуга́ — соба́ка сорвала́сь с цепи́;

а́ўся з ме́сца і пабе́г — сорва́лся с ме́ста и побежа́л;

заду́ма ~ва́лася — за́мысел сорва́лся;

як з ланцуга́ (пры́вязі) ~ва́ўся — как с цепи́ сорва́лся;

а́лася з языка́ — сорвало́сь с языка́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

абяца́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак. і незак.

1. з інф. Даваць абяцанне што‑н. зрабіць. Крысціна ідзе на спатканне з незнаёмым мужчынам, які абяцаў знайсці ёй працу. Васілевіч. Сам не мае, а другому абяцае. Прыказка. // каго-чаго, каго-што і каму-што. Даваць абяцанне каму‑н. аддаць, перадаць што‑н. у яго распараджэнне. За галаву Ціхана мінскі губернатар абяцаў тады вялікія грошы. Бядуля. Нашы сцежкі сышліся зусім нечакана. Ды я ні разу яшчэ не падумаў, што лёс абяцаў мне не гэтую. Брыль.

2. што і без дап. Выклікаць якія‑н. спадзяванні, падаваць надзеі на што‑н. Глядзеў, ці хіліцца ўніз дым, — Дажджу нішто не абяцала. Колас. Я хапаўся за ўсякую думку, якая магла абяцаць які-небудзь ратунак. Якімовіч.

•••

Абяцаць залатыя горы — вельмі многа абяцаць, не клапоцячыся аб выкананні абяцанага.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

свезти́ сов.

1. в разн. знач. зве́зці, мног. пазво́зіць;

свезти́ хлеб на ссыпно́й пункт зве́зці збо́жжа на ссыпны́ пункт;

свезти́ с горы́ зве́зці з гары́;

свезти́ ка́мни в одну́ ку́чу зве́зці (пазво́зіць) каме́нне ў адну́ ку́чу;

2. (отвезти) заве́зці, адве́зці;

свезти́ больно́го в больни́цу заве́зці (адве́зці) хво́рага ў бальні́цу.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)