Verbum

высло́ўе, ‑я, н.

Глыбокая па зместу думка, выказаная невялікай колькасцю слоў. Гавораць, чалавека стварыла праца. Звужаючы гэта выслоўе, каб дапасаваць яго да мастацтва, можна сцвярджаць, што чалавек працаю стварае свой талент. Лужанін.

адту́паць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Разм.

1. Прайсці пэўную адлегласць. [Мікалай:] — Пехатой вёрст трыццаць.. адтупаў. Пальчэўскі.

2. Скончыць, перастаць хадзіць па якой‑н. прычыне. Адтупаў, адхадзіў сваё па зямлі дарагі чалавек — маці. Ракітны.

аднаду́мец, ‑мца, м.

Чалавек аднолькавых з кім‑н. думак, поглядаў, перакананняў. З маладых год Людвік глыбока паважаў бацькавы погляды на жыццё, заўсёды быў яго аднадумцам і супольнікам у барацьбе з эксплуататарамі. Кулакоўскі.

дзе́сяць, ‑і, ліч. кольк.

Лік і лічба 10. // Колькасць, якая абазначаецца лічбай 10. Дзесяць чалавек. Дзесяць капеек. Дзесяць гадоў.

•••

За дзесяццю замкамі гл. замок.

Ні ў пяць ні ў дзесяць гл. пяць.

кары́слівы, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае на ўвазе выгаду, карысць, заснаваны на карысці. Карыслівыя інтарэсы. Карыслівыя мэты. □ [Васіля] закранула яе [Машына] халодная, карыслівая разважлівасць. Шамякін.

2. Які імкнецца да асабістай выгады, карысці. Карыслівы чалавек.

ма́ліца, ‑ы, ж.

Адзежа з капюшонам і рукавіцамі са шкуры аленя, якую носяць на Далёкай Поўначы. З нартаў саскочыў чалавек у маліцы — шырокай .. хантыйскай вопратцы, пашытай з аленевай шкуры ворсам усярэдзіну. «Маладосць».

міля́га, ‑і, ДМ ‑у, Т ‑ам, м.; ДМ ‑лязе, Т ‑ай (‑аю), ж.

Разм. Мілы, прыемны чалавек. Здароў, Барыс, здароў, міляга! Куды складаешся, брацяга? Аб чым задумаўся, аб чым? Колас.

надры́ўны, ‑ая, ‑ае.

Рэзкі, хваравіта напружаны, з надрывам (у 3 знач.). Надрыўны плач. □ Лясы шумелі на трывогу, І голас іх надрыўны быў. Глебка. Недзе ў канцы вагона надрыўным басам закрычаў чалавек. Асіпенка.

напо́рысты, ‑ая, ‑ае.

Які ўпарта і настойліва дабіваецца сваёй мэты. Напорысты чалавек. □ Калектыў малады, але дружны, напорысты. Паслядовіч. // Які выражае настойлівасць, поўны настойлівасці. Напорысты характар. Напорыстае патрабаванне. □ Паднялося дружнае, напорыстае «ура». Мележ.

незамяні́мы, ‑ая, ‑ае.

Тое, што і незаменны. — У справе наш Грэчка герой. І ў дарозе чалавек ён незамянімы, — уступіліся мы за свайго таварыша. Няхай. [Рыгор — Калядзе:] — Зазнаўся ад пахвалы, думаеш, што ты незамянімы... Грамовіч.