я́блык, -а, мн. -і, -аў, м.
Плод яблыні.
Летні сорт яблыкаў.
Я. ад яблыні недалёка адкочваецца (прыказка пра таго, хто атрымаў у спадчыну дрэнныя звычкі ад бацькі, маці).
○ Адамаў яблык — кадык.
Вочны яблык — шарападобнае цела вока.
◊
У яблыкі — з цёмнымі круглымі плямамі на поўсці (пра коней).
Яблыку няма дзе ўпасці — надта цесна.
Яблык разладу (кніжн.) — прычына, прадмет спрэчкі, сваркі, разладу [паводле старажытнага грэчаскага міфа пра кінуты багіняй разладу Эрыдай яблык з надпісам «найпрыгажэйшай» і як з-за гэтага ўзнікла спрэчка паміж багінямі Герай, Афінай і Афрадытай].
|| памянш. я́блычак, -чка, мн. -чкі, -чкаў, м.
|| прым. я́блычны, -ая, -ае.
Я. сок (з яблыкаў).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ду́ля
(польск. dula)
летні сорт груш з вялікімі салодкімі пладамі, а таксама плод гэтай грушы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
караме́ль
(фр. caramel)
сорт цвёрдых цукерак, ледзянцовых ці з начынкай, прыгатаваных з цукру і патакі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
малі́наўка I ж., зоол. (птица) мали́новка
малі́наўка II ж. (настойка) мали́новка
малі́наўка III ж., сад. (сорт яблок) мали́новка
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ані́с, ‑а і ‑у, м.
1. ‑у. Аднагадовая травяністая эфіраалейная расліна сямейства парасонавых, а таксама яе насенне.
2. ‑у. Старадаўні сорт паволжскай яблыні, на якой растуць сакаўныя, кісла-салодкія яблыкі з анісавым араматам.
3. ‑а. Плод гэтай яблыні.
[Грэч. anison.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кабернэ́
(фр. cabernet)
1) сорт вінаграду з цёмна-сінімі ягадамі;
2) чырвонае віно з такога вінаграду.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
кішмі́ш
(цюрк. kišmiš, ад перс. kišmiš)
сорт вінаграду без костачак, а таксама разынкі з гэтага вінаграду.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
лейаго́м
(ад гр. leios = мяккі + фр. gomme = смала)
сорт дэкстрыну, які атрымліваецца пры падсмажванні бульбянога крухмалу.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
э́кстра
(лац. extra = звыш меры, занадта)
самы высокі, самы лепшы (пра сорт тавару; напр. масла э.).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
фунто́ўка, ‑і, ДМ ‑тоўцы; Р мн. ‑товак; ж.
Разм.
1. Сорт летніх, вялікіх груш, якія растуць на Беларусі. — Дзічка, — сказаў Мікалай, задзіраючы галаву на грушу. — Яна лепш.. за фунтоўку або сапяжанку, — сказаў Юрка. Чорны.
2. Плод гэтай грушы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)