афіцыя́льны, афіцы́йны
(лац. officialis = урадавы, службовы)
1) урадавы, службовы (напр. а-ае паведамленне);
2) зроблены па ўстаноўленай форме з захаваннем усіх фармальнасцей (напр. а. прыём);
3) падкрэслена стрыманы (напр. а. тон размовы).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
до́за
(фр. dose, ад гр. dosis = порцыя, прыём)
1) дакладна адмераная колькасць, норма чаго-н. (напр. д. лякарства, д. радыеактыўнага выпрамянення);
2) перан. некаторая частка чаго-н. (напр. д. іроніі).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
казуі́стыка
(фр. casuistique, ад лац. casus = выпадак)
1) падвядзенне прыватных выпадкаў пад агульную догму як прыём сярэдневяковай схаластыкі і багаслоўя;
2) перан. спрыт пры доказах чаго-н. непраўдзівага, фальшывага; кручкатворства.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
до́за
(фр. dose < с.-лац. dosis, ад гр. dosis = порцыя, прыём)
1) дакладна адмераная колькасць, норма чаго-н. (напр. д. лякарства, д. радыеактыўнага апрамянення);
2) перан. некаторая частка чаго-н. (напр. д. іроніі).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
запіса́ць, запі́сваць
1. áufschreiben* vt, áufzeichnen vt; notíeren vt, mítschreiben* vt, náchschreiben* vt (услед – лекцыю і г. д.);
2. (на стужку, пласцінку) áufnehmen* vt;
3. (унесці, упісаць у спіс) éinschreiben* vt, éintragen* vt;
запіса́ць на прыём (án)mél den vt
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
кро́сінг
(англ. crossing, ад cross = перасякаць)
1) вентыляцыйны праход у шахце для раздзялення перасякальных струменяў паветра;
2) сп. забаронены прыём у забегу, заездзе, калі адразу пасля абгону рэзка перасякаецца шлях саперніку.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
фо́кус2
(ням. Hokuspokus)
1) лоўкі прыём, заснаваны на падмане зроку, увагі пры дапамозе хуткага і ўмелага руху, спрыту (напр. картачны ф.);
2) мн. хітрыкі, выкрутасы; капрызы, прычуды (напр. выкідваць фокусы).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
алю́зія
(лац. allusio = жарт, намёк)
стылістычны прыём, калі падзея, якая апісваецца або адбываецца, суадносіцца намёкам з вядомым гістарычным, міфалагічным, літаратурным фактам, напр. цяжкія да знясілення, але марныя намаганні каго-н. характарызуюцца выразам «Сізіфава праца».
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
пла́ваць, -аю, -аеш, -ае; незак.
1. Тое, што і плысці (у 1—4 знач.), але абазначае дзеянне, якое ажыццяўляецца не ў адзін час, не за адзін прыём ці не ў адным напрамку.
П. у возеры.
Мелка плавае (перан.: пра нязначнага, малаздольнага чалавека; разм.).
2. Умець трымацца, перамяшчацца на вадзе або ў вадзе.
Хлопчык добра плавае.
3. Трымацца на вадзе, не тануць.
Корак плавае.
4. Служыць на судне.
П. матросам на параходзе.
5. перан. Не валодаючы ведамі, гаварыць, адказваць наўгад (разм., жарт.).
П. на экзамене.
|| наз. пла́ванне, -я, н. (да 1—4 знач.).
|| прым. пла́вальны, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.).
Плавальныя рухі.
П. басейн.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
запіса́цца сов.
1. в разн. знач. записа́ться;
з. на прыём — записа́ться на приём;
з. ў калга́с — записа́ться в колхо́з;
я так ~са́ўся, што не заўва́жыў, як прайшо́ў час — я так записа́лся, что не заме́тил, как прошло́ вре́мя;
2. разг. (зарегистрировать в загсе свой брак) расписа́ться
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)