глікемі́я

(ад гр. glykys = салодкі + haima = кроў)

мед. наяўнасць цукру ў крыві.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

АЗАТЭМІ́Я

(ад азот + грэч. haima кроў),

празмерная колькасць у крыві азотазмяшчальных прадуктаў бялковага абмену. Абумоўліваецца недастатковасцю выдзяляльнай функцыі нырак і мочавыдзялення, павышаным распадам бялку.

т. 1, с. 152

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

flush​1 [flʌʃ] n.

1. прылі́ў крыві́; румя́нец

2. пры́ступ;

a flush of anger пры́ступ зло́сці;

a flush of embarrassment мо́мант разгу́бленасці

3. спуск вады́ (у прыбіральні)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

ана́ліз, -у, м.

1. Метад навуковага даследавання шляхам разгляду асобных састаўных частак чаго-н., уласцівасцей; проціл. сінтэз.

2. Усебаковы разбор, разгляд чаго-н.

А. новага рамана.

3. Вызначэнне саставу рэчыва.

А. крыві.

Хімічны а.

○

Аналіз матэматычны — адзін з раздзелаў вышэйшай матэматыкі.

|| прым. аналіты́чны, -ая, -ае.

А. розум (схільны да аналізу). А. метад.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пла́зма, ‑ы, ж.

1. Спец. Вадкая частка крыві.

2. Уст. Пратаплазма.

3. Цёмна-зялёны халцэдон.

4. Спец. Стан рэчыва, у які яно пераходзіць, пачынаючы з тэмператур у некалькі тысяч градусаў.

[Грэч. plasma — утварэнне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

крывя́ніць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; незак., каго-што.

Абл. Разбіваць, расціраць да крыві; крывавіць. У наступны момант абодва качаліся па пожні, па свежай раллі, крывянілі адзін аднаму твары, шматавалі сарочкі. Мележ.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сы́варатка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.

Спец. Вадкасць, якая атрымліваецца з крыві і лімфы пры іх згортванні і служыць лячэбным або дыягнастычным сродкам. Супрацьгрыпозная сываратка. Імунная сываратка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

АЛЬБУМІ́НЫ,

простыя глабулярныя бялкі. Раствараюцца ў вадзе, салявых растворах, разбаўленых к-тах і шчолачах. У растворы сульфату амонію (больш за 50%) высольваюцца. Ёсць у сываратцы крыві (сываратачны альбумін), у малацэ (лактальбумін), яечным бялку (авальбумін), у насенні раслін і інш. Асн. рэзервовыя бялкі арганізма, здольныя забяспечваць звязванне і перанос крывёй вітамінаў, гармонаў (напр., з альбумінамі звязана 75—82% кортыкастэроідаў крыві). Выкарыстоўваюцца ў мед., кандытарскай, тэкст. і інш. прам-сці.

т. 1, с. 274

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

БУГЛО́Ў Яўген Данілавіч

(н. 29.10.1924, в. Стрыжанёва Лёзненскага р-на Віцебскай вобл.),

бел. вучоны-патафізіёлаг. Д-р мед. н. (1972). Скончыў Віцебскі мед. ін-т (1951). З 1955 у Бел. НДІ гематалогіі і пералівання крыві (з 1973 дырэктар). Працы па функцыянальных сувязях страўнікава-кішачнага тракту і печані, стабілізацыі донарскай крыві з дапамогай валакністага сарбенту — фасфату цэлюлозы.

Тв.:

Получение бесцитратной крови с применением фосфата целлюлозы. Мн., 1971 (у сааўт.).

т. 3, с. 305

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

проли́тие книжн.

1. разліва́нне, -ння ср.;

2. праліццё, -цця́ ср., праліва́нне, -ння ср.; см. пролива́ть;

◊

без проли́тия кро́ви без праліцця́ крыві́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)