проставало́сы, ‑ая, ‑ае.

Разм. Без галаўнога ўбору; з распушчанымі непрыбранымі валасамі. [Алена] шчыра працуе ўвесь дзень, падстаўляе пад гарачыя прамені сонца і спіну і проставалосую галаву. Колас. Таццяна — дачасна распаўнелая, не зусім ахайная — часцей за ўсё блукала па пакоях з папяросай у роце, проставалосая, у расхрыстаным халаце. Карпаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

парцяны́, ‑ая, ‑ое.

Баваўняны, ільняны, не шарсцяны. Сева, наадварот, і ў салдацкай гімнасцёрцы, у парцяных галіфэ.. выглядаў цудоўна. Карпаў. [Жанчына:] — А я корціку аснавала шэсць губак... аснова парцяная, а ўток суконны будзе... Нікановіч. // Прызначаны для фарбавання льняной або баваўнянай пражы ці вырабаў з такой пражы. Парцяная фарба.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

па́ха, ‑і, ж.

Унутраная частка плечавога выгібу. На завод спяшаліся рабочыя. Многія неслі пад пахамі кніжкі і сшыткі. Карпаў. Хлапчук падняў вопратку, моўчкі надзеў шапку, узяў пад паху халацік і знік за дзвярыма. Пальчэўскі. Роў зарос: трава, кусты, Крапіва па пахі. Гілевіч.

•••

Лахі пад пахі гл. лахі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пладзі́ць, пладжу, плодзіш, плодзіць; незак., каго-што.

1. Размнажаць, разводзіць. // Разм. Нараджаць (вялікае патомства). Пладзіць дзяцей. // Прыносіць ураджай, даваць плады, насенне. Няма яе [вады] — зямля пладзіць не здольна, Нібы губляе ад жыцця ключы. Чарнушэвіч.

2. перан. Садзейнічаць з’яўленню чаго‑н., параджаць. [Міхал:] — Хопіць пладзіць адукаваных няўмек з прэтэнзіямі. Карпаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

апаты́чны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да апатыі. Апатычны стан. // Які выяўляе апатыю. Гэта быў доўгі маўклівы мужык з апатычным выразам беднага на расліннасць твару. Зарэцкі.

2. Які знаходзіцца ў стане апатыі; схільны да апатыі; абыякавы. Успамінаўся першы муж — сумны дома і апатычны на рабоце. Карпаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

асты́лы, ‑ая, ‑ае.

1. Які стаў халодным, прастыў. Мацей прынёс з-пад паветкі бярэмца дроў, пакідаў іх у рэдкі душок астылай печы. М. Стральцоў.

2. перан. Які стаў спакайнейшым. Не астылы ад уражанняў дня, Васіль Пятровіч зноў і зноў спрабаваў загаварыць з.. [Верай Антонаўнай] пра работу камісіі. Карпаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пачува́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Разм. Адчуваць. Хоць камандуючаму ўжо трэцюю ноч амаль не даводзілася спаць, ён пачуваў сябе добра. Мележ. [Агурскі:] — А як пачуваеш сябе — не хворая? Можа стамілася? Можа цяжка табе? Скрыган. Пачуваў сябе сёння Аляксей імяніннікам, які мае права цешыцца сам і цешыць другіх. Карпаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

перапаві́ць, ‑паўю, ‑паўеш, ‑паўе; ‑паўём, ‑паўяце; зак., каго-што.

1. Спавіць нанава, іначай, яшчэ раз. — Ціха, сынок, ціха, — пачала Валя супакойваць яго. — Зараз перапаўю, і ўсё будзе добра. Карпаў.

2. Абвіць, абматаць. Паўла пераапранулі, пасадзілі ў кабіну, перапавілі добрым дзесяткам правадкоў, якія цягнуліся да прыбораў. Шыцік.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

квадра́тны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае форму квадрата. Квадраты стол. Квадратны лісток паперы. □ Дол .. быў укладзены квадратнымі жалезнымі плітамі, і навокал было больш парадку, чым звычайна. Карпаў.

2. Які мае адносіны да квадрата (у 2 знач.). Квадратны корань.

•••

Квадратныя дужкі гл. дужка.

Квадратныя меры гл. мера.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мага́,

У выразе: як мага — а) ужываецца ў спалучэнні з выш. ст. прыслоўя для надання яму значэння найвышэйшай ступені. Снедаючы, Юрка хацеў толькі аднаго — як мага хутчэй вырвацца з дому. Карпаў; б) колькі ёсць сілы, магчымасцей. Забылі ўсё яны на свеце І, як мага, бягуць, смяюцца. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)