насці́льны, -ая, -ае.

1. Плаўны, які ідзе амаль па прамой лініі (спец.).

Н. скачок.

2. Які ідзе паралельна паверхні зямлі на пэўнай вышыні (спец.).

Н. агонь.

Насцільная траекторыя палёту куль.

|| наз. насці́льнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прыча́ліць, -лю, -ліш, -ліць; -лены; зак.

1. што. Падвёўшы да берага (зямлі), прывязаць (судна, дырыжабль).

2. Пра судна, дырыжабль: падысці, прыстаць.

|| незак. прыча́льваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. прыча́л, -у, м. і прыча́льванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дзесяці́на, -ы, мн. -ы, -цін, ж. (гіст.).

1. Старая руская мера зямельнай плошчы, роўная 1,09 гектара.

2. Падатак на карысць царквы ў памеры адной дзясятай часткі даходу.

|| прым. дзесяці́нны, -ая, -ае.

Д. надзел зямлі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шматзяме́льны, ‑ая, ‑ае.

Які мае шмат зямлі для вядзення сельскай гаспадаркі. Шматзямельны саўгас. // Які мае дастатковую або вялікую колькасць зямлі, прыдатнай для гаспадарчага выкарыстання. Шматзямельная краіна.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

геадэ́зія

(гр. geodaisia = падзел зямлі)

навука аб формах Зямлі, вымярэнні і паказе яе на планах і картах.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

гле́ба

(лац. gleba = грудка зямлі)

1) верхні пласт зямлі, на якім расце расліннасць;

2) перан. аснова, апора.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

наме́раць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., чаго.

1. Адмераць у якой-н. колькасці.

Н. зямлі.

2. Мераючы, вызначыць колькасць чаго-н.

Н. пяць метраў тканіны.

|| незак. наме́рваць, -аю, -аеш, -ае і намяра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

выкапнёвы, ‑ая, ‑ае.

1. Здабыты з нетраў зямлі. Выкапнёвая сыравіна.

2. Які існаваў у далёкія геалагічныя эпохі і захаваўся ў пластах зямлі (пра жывёл, расліны). Выкапнёвы мамант.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

hub [hʌb] n.

1. (of) цэнтр ува́гі, інтарэ́су, дзе́йнасці; «сэ́рца», асно́ва;

the hub of the universe цэнтр сусве́ту; пуп зямлі́

2. кало́дка (кола); уту́лка

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

зямля́, -і́; мн. зе́млі, зяме́ль, Д зе́млям, ж.

1. (у тэрміналагічным значэнні — з вялікай літары). Трэцяя ад Сонца планета, якая круціцца вакол сваёй восі і вакол Сонца.

Месяц — спадарожнік Зямлі.

2. Суша (у адрозненне ад воднай або паветранай прасторы).

На гарызонце маракі ўбачылі зямлю.

Адрознівацца як неба ад зямлі (вельмі моцна, рэзка).

3. Глеба, верхні слой кары планеты Зямля, паверхня.

Апрацоўка зямлі.

Хадзіць па зямлі.

4. Рыхлае цёмна-бурае рэчыва, што ўваходзіць у састаў кары нашай планеты.

З. з пяском і глінай.

5. Тэрыторыя, якая знаходзіцца ў чыім-н. уладанні, карыстанні.

Калгасная з.

Цалінныя землі.

6. Краіна, дзяржава (высок.).

Беларуская з.

|| памянш.-ласк. зяме́лька, -і, ДМ -льцы, ж. (да 3—5 знач.; разм.) і зямлі́ца, -ы, ж. (да 3—5 знач.; разм.).

|| прым. зяме́льны, -ая, -ае (да 5 знач.), земляны́, -а́я, -о́е (да 3 і 4 знач.) і зямны́, -а́я, -о́е (да 1 і 2 знач.).

Зямельны ўчастак.

Зямельныя работы (работа па ўпарадкаванні насыпаў, каналаў і пад.). Зямны шар.

Зямная вось.

◊

Зямны паклон — нізкі паклон як выказ глыбокай павагі, удзячнасці.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)