АДВЕРБІЯЛІЗА́ЦЫЯ

(ад лац. adverbium прыслоўе),

пераход у прыслоўі словаформаў інш. часцін мовы, які абумоўлены іх сінтаксічнымі функцыямі і зменамі лексічнага і грамат. значэнняў Адвербіялізуюцца: назоўнікі ўскосных склонаў («прыехаць раніцай»), прыметнікі («прыбіраць збольшага»), лічэбнікі («працаваць удваіх»), займеннікі («адбылося па-нашаму»), дзеепрыметнікі («сказаць адкрыта»), дзеепрыслоўі («глядзець седзячы»), часціцы («плесціся абы-абы»), У выніку адвербіялізацыі канчаткі зменных часцін мовы ператварыліся ў прыслоўныя суфіксы, а прыназоўнікі, што ўжываюцца з рознымі склонавымі формамі, сталі прыстаўкамі прыслоўяў: «З боку вёскі даносіліся галасы» (І.Мележ), «Збоку, ля самай дарогі, ляжаў вялікі камень» (К.Чорны). Адвербіялізаваныя словаформы становяцца нязменнымі, набываюць новыя сінтаксічныя функцыі і сувязі, часам змяняюць месца націску («бе́гам — бяго́м», «кру́гам — круго́м») і інш.

І.Л.Бурак.

т. 1, с. 99

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

wypatrywać

незак.

1. выглядаць, выглядваць; разглядаць;

2. высочваць; падпільноўваць; пільнаваць;

wypatrywać oczy — узірацца; уважліва глядзець

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

bystro

1. пранікліва;

patrzeć bystro na kogo — пранікліва глядзець на каго;

2. борзда; хутка, скора

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

зверь прям., перен. звер, род. зве́ра м.;

как зверь як звер;

что за зверь шутл. што за звер;

смотре́ть зверем глядзе́ць зве́рам;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

affront

[əˈfrʌnt]

1.

n.

абра́за f., зьнява́га f., афро́нт -у m.

2.

v.t.

1) публі́чна абража́ць, зьневажа́ць

2) глядзе́ць у тва́р (небясьпе́цы, сьме́рці)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

во́ўк, ваўка́ і во́ўка; мн. ваўкі́, ‑о́ў; м.

Дзікая драпежная жывёліна сямейства сабачых. Колькі ваўка не кармі, ён усё роўна ў лес глядзіць. Прыказка. І ваўкі сыты і авечкі цэлы. Прымаўка.

•••

Біты воўк — пра бывалага, вопытнага чалавека.

Воўк у авечай шкуры — пра знешне лагоднага, рахманага, а на самой справе варожага, каварнага чалавека.

Воўк у лесе (за гарою) здох — пра чый‑н. дзіўны, нечаканы ўчынак.

Воўкам глядзець (пазіраць) гл. глядзець.

Лавіць бягучага воўка след гл. лавіць.

Марскі воўк — пра бывалага, вопытнага марака.

Хоць ваўкоў ганяй гл. ганяць.

Хоць воўк траву еш — пра раўнадушныя, абыякавыя адносіны да чаго‑н.

Хоць воўкам вый гл. выць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Буркалы ’вочы’ (КЭС). Відаць, запазычанне з рус. бу́ркалы ’выпучаныя вочы’. Параўн. рус. бу́ркалки ’мыльныя бурбалкі’; гл. яшчэ Бернекер, 102; Праабражэнскі, 1, 54; Фасмер, 1, 245. Не пераконвае Шанскі, 1, Б, 232: рус. бу́ркалы < бу́ркать ’кідаць’ (буркать взглядкидать взор). Хутчэй проста ад рус. дыял. бу́ркатьглядзець’ (бу́ркать глазами).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ро́згляды ’звычай знаёміцца з нявестай і яе маёмасцю’ (Юрч. Вытв., Сцяшк.; пух., Сл. ПЗБ; Растарг.). Укр. ро́зглядини ’агледзіны’, валынск. розгля́дини ’заручыны’. Беларуска-ўкраінская ізалекса. Да разгляда́ць < раз- (роз-) і глядзе́ць (гл.). Такую ж прэфіксацыю маюць н.-луж. rozglěd, в.-луж. rozhlad, чэш. rozhled, славац. rozhľad ’агляд’, ’від’, ’перспектыва’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

усле́дII прыназ:

глядзе́ць каму усле́д j-m nchsehen* vi, nchschauen vi, nchblicken vi;

ён кры́кнуў нам усле́д er schrie uns nach

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

лю́ба

1. прысл lieb, lebevoll;

2. у знач вык разм es ist ine Frude (zu + inf);

лю́ба глядзе́ць es ist ine Frude nzusehen*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)