дзяду́ня, ‑і, м.
Тое, што і дзядуля. [Жанна:] Дзядуня, мне каб трошачкі чаго з’есці, я адразу б і заснула. Шамякін. — Ой, дзядуня! Вазьмі і мяне з сабою, — папрасілася Надзя. Даніленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паўнапра́ўны, ‑ая, ‑ае.
Які мае ўсе правы. Андрэю часова прыйшлося замяніць брыгадзіра шостай брыгады, які паехаў адпачываць на поўдзень. Атрымаўшы такія абавязкі, хлапец адразу адчуў сябе паўнапраўным калгаснікам. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
працверазе́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
Стаць, зрабіцца цвярозым; працверазіцца. Капітан Гумоўскі напалохаўся і працверазеў. Броўка. Чуліся выпадковыя несуладныя стрэлы і крыкі — п’яныя адразу працверазелі, рызыканты беглі, як зайцы. Грахоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
штангенцы́ркуль, ‑я, м.
Інструмент для лінейных вымярэнняў невялікіх дэталей, вырабаў. Адразу ж адключыў другі станок — на вока заўважана, што дэталі пайшлі бракованыя. Замераў штангенцыркулем — ажно пяць рэгулятараў запароў. Мыслівец.
[Ням. Stangenzirkel.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
я́лавы, ‑ая, ‑ае.
1. Бясплодны, неаплоднены (пра самак сельскагаспадарчай жывёлы). Ялавая карова.
2. Зроблены з ялаўкі (у 2 знач.). Увайшоўшы ў хату, .. [Андрэй Данілавіч] адразу вызваліўся ад моцных ялавых ботаў. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ad primos ictus non corruit ardua quercus
Ад першага ўдару не падае высокі дуб.
С первого удара не падает высокий дуб.
бел. Адным махам дрэва не зваліш. Чалавек не арэх: адразу яго не раскусіш.
рус. С одного удара дуба не свалишь. Не отрубить дубка, не надсадя пупка. За один раз дерева не срубишь. Не срубишь дуба, не отдув губы. Враз пироги не пекутся.
фр. L’arbre ne tombe pas du premier coup (Дерево не падает от первого удара).
англ. The tree does not fall at the first stroke (Дерево не падает от первого удара).
нем. Von einem Streiche fällt keine Eiche (От одного удара не упадёт дуб).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
drop1 [drɒp] n.
1. кро́пля
2. pl. drops med. кро́плі, ка́плі
3. зніжэ́нне (цэн, тэмпературы і да т.п.)
♦
a drop in the ocean кро́пля/ка́пля ў мо́ры;
at the drop of a hat за́раз, ве́льмі ху́тка, адра́зу
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
quick2 [kwɪk] adv. ху́тка, шпа́рка;
Come back quick – something terrible has happened. Хутчэй вяртайся – здарылася нешта страшнае.
♦
as quick as a flash з ху́ткасцю мала́нкі, імгне́нна;
quick off the mark адра́зу, у ху́ткім ча́се пасля́ таго́, неўзаба́ве
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
даця́міць, ‑млю, ‑міш, ‑міць; зак.
Разм. Уцяміць, да канца зразумець. Іван Васільевіч не адразу дацяміў, што звоняць у школе. Шамякін. Толькі цяпер Вера дацяміла, чаму Міхась павёў размову здалёк. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
агу́льна, прысл.
1. У агульных рысах, без падрабязнасцей і дэталей.
2. Усё адразу, цалкам. Было так цёмна, прытульна, У гразі-балоце ўсё агульна: печ, як столь, і сцены, лавы. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)