ciąć
незак.
1. рэзаць;
ciąć batem — хвастаць пугай;
ciąć prawdę w oczy — рэзаць праўду ў вочы;
2. сячы; (пра лес) секчы;
3. (пра аваднёў) кусаць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
аба́біцца, ‑блюся, ‑бішся, ‑біцца; зак.
Разм.
1. Пераняць некаторыя жаночыя рысы характару (пра мужчыну).
2. Перастаць сачыць за сабою, апусціцца, агрубець (пра жанчыну).
абабі́цца, ‑б’ю́ся, ‑б’е́шся, ‑б’е́цца; ‑б’ёмся, ‑б’яце́ся; зак.
1. Аказацца пашкоджаным; адбіцца, адпасці (пра тынк і пад.). // Пашарпацца, знасіцца па краях (пра адзенне).
2. перан. Прывыкнуць да чаго‑н., перастаць заўважаць дрэннае, ацярпецца. [Галубіцкі:] За сваю бытнасць я прывык ужо да праборак, абабіўся. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паастава́цца, ‑таецца; ‑таёмся, ‑таяцеся, ‑таюцца; зак.
1. Астацца дзе‑н., не пакінуць якога‑н. месца — пра ўсіх, многіх. Жнеі пааставаліся ў полі да вечара. // Быць пакінутым дзе‑н. — пра ўсё, многае або ўсіх, многіх. [Алік:] — Аляксей Васільевіч, а дубовыя кар[ані], што пааставаліся [у ямцы], не пашкодзяць яблыньцы? Пальчэўскі. // Не перайсці ў наступны клас — пра ўсіх, многіх.
2. Не перастаць быць якім‑н., кім‑н. — пра ўсіх, многіх або ўсё, многае. Вокны пааставаліся адкрытымі.
3. (1 і 2 ас. мн. не ўжыв.). Захавацца, уцалець — пра ўсё, многае. На падлозе пааставаліся сляды.
4. Апынуцца ў якім‑н. стане — пра ўсіх, многіх або ўсё, многае. Жанчыны пааставаліся ўдовамі.
5. Апынуцца ззаду, збоку — пра ўсіх, многіх або ўсё, многае. Мая мама так спрытна пачала грабці, што мы адразу ззаду пааставаліся. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
га́ўкала, ‑ы, ДМ ‑у, Т ‑ам, м.; ДМ ‑е, Т ‑ай, ж.
Разм.
1. Пра сабаку, які дакучае брэхам.
2. Пагард. Пра надаедлівага сварлівага чалавека.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адаткну́цца, ‑ткнецца; зак.
Разм. Адкрыцца, адкаркавацца (пра бутэльку і пад.). // Пачаць зноў чуць (пра вушы). Нешта стрэліла ў вушах, і яны адаткнуліся. Я пачуў свой голас. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
карапу́з, ‑а, м.
Разм. жарт. Пра маленькага хлопчыка. Аж здзіўляюцца суседзі: — Малайчына!.. Ай, ды Федзя!.. — Вось табе і карапуз. — Гэткі вырасціў гарбуз! Шуцько. / Пра тоўстага нізкарослага чалавека.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
навы́пуск, прысл.
Не запраўляючы ў боты, чаравікі (пра штаны); зверху штаноў, спадніцы (пра кофту, кашулю). Сінія штаны навыпуск амаль закрывалі чаравікі, відны былі толькі блішчастыя галёшы. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паадву́чвацца, ‑аецца; ‑аемся, ‑аецеся, ‑аюцца; зак.
1. Адвучыцца ад чаго‑н. — пра ўсіх, многіх.
2. Разм. Закончыць навучанне, перастаць вучыцца — пра ўсіх, многіх. Паадвучваліся дзеці ў школе.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
павызнача́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
Разм. Вызначыць — пра ўсё, многае або пра ўсіх, многіх. Павызначаць абавязкі. Павызначаць цэны. Павызначаць маршруты. Павызначаць дзяжурных. Павызначаць межы слупамі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тэлефані́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак. і незак.
Пазваніць (званіць) па тэлефоне. // пра што і з дадан. сказам. Паведаміць (паведамляць) што‑н. па тэлефоне. Тэлефаніраваць пра тэрмін канферэнцыі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)