за́стаўка, ‑і, ДМ ‑стаўцы; Р мн. ‑ставак; ж.

Шчыт для затрымання вады, якая падае на кола вадзянога млына. Старое кола і застаўка, што пазелянелі ад часу і многа прапусцілі вады за свой век, стракацяць пасля рамонту новымі дошкамі. С. Александровіч.

•••

На ўсе застаўкі — на ўсю моц, з усёй сілы (хваліць, працаваць і пад.).

заста́ўка, ‑і, ДМ ‑ста́ўцы; Р мн. ‑ста́вак; ж.

Малюнак, звычайна на ўсю шырыню старонкі, перад пачаткам тэксту главы або разднела кнігі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

лекто́рый, ‑я, м.

1. Арганізацыя, якая займаецца наладжваннем публічных лекцый, а таксама памяшканне для чытання публічных лекцый.

2. Цыкл лекцый, аб’яднаных тэматычна або прызначаных для пэўнага кола слухачоў. Лекторый па сучаснай савецкай музыцы.

[Лац. lectorium.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ВАЕ́ННАЯ ТА́ЙНА,

звесткі ваен. характару, якія ахоўваюцца дзяржавай, важная частка дзярж. тайны. Кола такіх звестак вызначаюць органы ваен. кіравання ў адпаведнасці са спец. заканадаўчымі актамі. Захоўванне ваеннай тайны — адна з умоў умацавання абараназдольнасці дзяржавы і пастаяннай баявой гатоўнасці ўзбр. сіл.

т. 3, с. 444

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

штурва́л, ‑а, м.

Рулявое кола, паваротам якога кіруюць суднам, самалётам і інш. машынамі. Ля штурвала ў рубцы застыў рулявы. Даніленка. Бывала, у полі.. [Паходня] садзіўся на нейкі час за рычагі трактара ці штурвал камбайна. Хадкевіч.

[Гал. stuurwiel.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аўтажы́р

(фр. autogire, ад гр. autos = сам + gyros = кола, абарот)

устарэлы лятальны апарат, папярэднік верталёта.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

бу́кса

(ням. Büchse)

металічная каробка з падшыпнікам, які перадае ціск вагона, паравоза на вось кола.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

гапластэмані́я

(ад гр. haploos = адзіночны, просты + stemon = аснова тканкі)

наяўнасць аднаго кола тычынак у кветцы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

гіра-

(гр. gyros = кола, круг)

першая састаўная частка складаных слоў, якая выражае паняцце «кругавы рух».

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Ру́нда ст.-бел. ’дазор, каравул’ (Ст.-бел. лексікон). З ням. Runde ’кола, круг; абход’, відаць, праз польскую, параўн. Фасмер, 3, 517.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Koróna

f -, -nen

1) каро́на

2) ко́ла слухачо́ў

3) астр. со́нечная каро́на

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)