АВАКУ́М Пятровіч

(1620 або 1621—14.4.1682),

пратапоп, адзін з заснавальнікаў рус. стараверства (гл. Раскол), пісьменнік. У 1646—47 чл. «Гуртка рупліўцаў набожнасці». У 1652 пратапоп у г. Юр’евец Павольскі, потым святар Казанскага сабора ў Маскве. Выступаў супраць рэформаў патрыярха Нікана, за што неаднаразова быў сасланы ў Табольск, Даурыю, Мезень. У 1667 асуджаны на царк. саборы і сасланы ў Пустазерскі астрог. Аўтар «Жыція пратапопа Авакума» (1672—75), «Кнігі гутарак» (1669—75), «Кнігі тлумачэнняў» (1673—76), «Кнігі выкрыванняў» (1679), «Слоў плачэўных» (1676) і інш. Паводле царскага ўказа спалены.

т. 1, с. 58

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

мала́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.

1. Імгненны разрад атмасфернай электрычнасці ў выглядзе яркай ломанай лініі.

Бліснула м.

2. Тэрміновы выпуск бюлетэня, газеты, кнігі і інш., а таксама вельмі тэрміновая тэлеграма.

3. Від засцежкі, якая хутка зашморгваецца.

|| прым. мала́нкавы, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Béiheft

n -(e)s, -e укла́дыш, дада́так (да кнігі, брашуры)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

павыдава́ць, ‑даю, ‑даеш, ‑дае; ‑даём, ‑даяце; зак., каго-што.

Выдаць усіх, многіх або ўсё, многае. Павыдаваць атэстаты. Павыдаваць кнігі з бібліятэкі. Павыдаваць дачок замуж. Павыдаваць саўдзельнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

парасшмо́ргваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Расшморгнуць усё, многае. [Алесь] прадчуваў, як ён прыйдзе дадому, як парасшморгвае і паскідае намоклыя чаравікі і будзе перагортваць старонкі бібліятэчнай кнігі. Наўроцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тыражава́ць, ‑жую, ‑жуеш, ‑жуе; зак. і незак., што.

Спец.

1. Устанавіць (устанаўліваць) тыраж кнігі, газеты і пад.

2. Рабіць неабходную колькасць копій (кінастужкі, пласцінкі і пад.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

хрэ́сны, ‑ая, ‑ае.

Уст. Звязаны з абрадам хрышчэння. Нованароджаны двойчы запісаны ў хрэсныя кнігі Ялаўскага прыходскага касцёла за 1838 г. Г. Кісялёў.

•••

Хрэсны ход гл. ход.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паско́рыць сов., в разн. знач. уско́рить;

п. рух — уско́рить движе́ние;

п. вы́хад кні́гі — уско́рить вы́ход кни́ги

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Ме́трыка ’выпіска з метрычнай кнігі аб даце нараджэння’ (ТСБМ), смарг., пруж. мэтрыка, драг. мэтрыкэ ’тс’ (Сл. ПЗБ), ст.-бел. метрика, метрыка ’канцылярская кніга’ (пач. XVI ст.), «Літоўская метрыка», — запазычаны са ст.-польск. metryka, якое з с.-лац. matricula ’каталог, вопіс’ < лац. mātrīx ’тс’. Булыка (Лекс. запазыч., 57) памылкова выводзіць з лац. metrica ’?’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

аната́цыя

(лац. annotatio = заўвага)

кароткі выклад зместу кнігі, артыкула з агульнай іх характарыстыкай.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)