ГЕКУ́БА, Гекаба,

у грэчаскай міфалогіі жонка траянскага. цара Прыяма, маці Гектара, Парыса, Касандры і інш. Пры разбурэнні Троі перажыла смерць усіх блізкіх і стала нявольніцай Адысея, пазней ператворана ў сабаку. Загінула ў час пераправы цераз праліў Гелеспонт (Дарданелы). Вобраз Гекубы ўвайшоў у класічную л-ру (Эўрыпід, Дантэ, У.Шэкспір і інш.).

т. 5, с. 138

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

sister-in-law

[ˈsɪstərɪn,lɔ]

n., sisters-in-law

шваге́рка f.о́нчына сястра́); ятро́ўка f. (жо́нка аднаго́ бра́та жо́нцы друго́га бра́та); залві́ца, зало́ўка f.у́жава сястра́)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

кана́пка, ‑і, ДМ ‑пцы; Р мн. ‑пак; ж.

Памянш. да канапа; невялікая канапа. Свідраль меў звычку пасля работы пераапрануцца ў піжаму і, пакуль жонка згатуе вячэру, паляжаць з газетай на мяккай канапцы, крыху падрамаць. Дуброўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ятро́ўка, ‑і, ДМ ‑роўцы; Р мн. ‑ровак; ж.

Жонка аднаго брата ў адносінах да жонкі другога брата. Даўно няма іх гаспадароў. А ў ятровак яшчэ свежая ў памяці тая далёкая пара, калі жылі разам. Ракітны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

БІЗА́НТ,

у грэчаскай міфалогіі заснавальнік г. Візантый (Бізантый). Сын Пасейдона і Кераэсы, дачкі Іо і Зеўса. Адбіў нападзенне на горад фракійскага цара Гемаса і гнаў ворага да аддаленых раёнаў Фракіі. У яго адсутнасць на горад напаў скіфскі цар Одрыс, жонка Бізанта Фідалея з жанчынамі закідала лагер ворага ядавітымі змеямі і выратавала Візантый.

т. 3, с. 149

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ГАРМО́НІЯ,

у грэчаскай міфалогіі дачка Арэса і Афрадыты, жонка Кадма, заснавальніка г. Фівы. На вяселлі багі падарылі ёй сукенку і каралі, вырабленыя Гефестам, якія пасля прыносілі няшчасце ўсім, хто імі валодаў, і сталі прычынай гібелі прарока Амфіярая. У аснове міфа — казачны матыў аб закляцці, якое ляжыць на скарбах, здабытых вайной ці несумленным шляхам.

т. 5, с. 65

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

сабака́рня, ‑і, ж.

1. Памяшканне для сабак; сабачнік.

2. Разм. Зграя сабак. Як настае дзень, так і лезе з нажом да горла жонка: «Сабакарню цэлую развёў... Патапі, а то...». Сачанка. У сто сабачых галасоў завыла сабакарня. Зарыцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спі́цца, сап’юся, сап’ешся, сап’ецца; сап’ёмся, сап’яцеся; зак.

Разм. Стаць п’яніцам, п’яніцай. Бачыць жонка, што бяда з Савасцеем; трэба якую раду даваць, бо сап’ецца. Чорны. Казалі, што быў .. [дыякан] артыстам, сніўся і пайшоў бадзяцца з парафіі ў парафію. Грахоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Weib

n -(e)s, -er

1) жанчы́на

2) жо́нка

3) груб. ба́ба

◊ Mann und ~ sind ein Leib — муж і жо́нка – найле́пшая супо́лка

sei nicht solch ltes ~! — разм. не будзь ба́бай!

mit ~ und Kind — з жо́нкай і дзяцьмі́, з усёй сям’ёй

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

няве́стка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.

Жонка сына. Урачыста пажадаў [стары] сыну з нявесткай добрага здароўя. Брыль. Хутка знадворку прыходзяць дзве жанчыны — нявестка і дачка старо[й] гаспадыні. Чорны. Як добрая свякроў, то добрая і нявестка. Прыказка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)