тры́ццаць, ‑ццаці, Т ‑ццаццю, ліч. кольк.

Лік і лічба 30. Трыццаць падзяліць на пяць. // Колькасць, якая абазначаецца лічбай 30. Трыццаць крокаў. Трыццаць капеек. Трыццаць гадоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ціху́ткі, ‑ая, ‑ае.

Вельмі ціхі. І ў гэтым гомане няўпынным, І ў ціхуткім шэпаце лістоў Чую рух вялікае машыны Нашых дзён і будучых гадоў. Куляшоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шасцідзесяціго́ддзе, ‑я, н.

1. Прамежак часу, тэрмін у шэсцьдзесят гадоў.

2. Гадавіна чаго‑н., што адбылося, пачалося шэсцьдзесят год назад. Адзначаць шасцідзесяцігоддзе з дня нараджэння.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адцяга́ць сов., разг.

1. (долго проносить одежду, обувь) оттаска́ть;

пяць гадо́ў ~га́ў бо́ты — пять лет оттаска́л сапоги́;

2. (кончить волочить) отволочи́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

турэ́мны Gefängnis-, Kérker-;

турэ́мнае зняво́ленне Gefängnishaft f -, Fréiheitsstrafe f -; Fréiheits¦entzug m -(e)s (пазбаўленне волі);

пяць гадо́ў турэ́мнага зняво́лення fünf Jáhre Gefängnis

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

прапрацава́ць, -цу́ю, -цу́еш, -цу́е; -цу́й; -цава́ны; зак.

1. Правесці які-н. час, працуючы дзе-н.

П. пяць гадоў.

2. што. Вывучыць, азнаёміцца з чым-н., падвергнуць разгляду (разм.).

П. класічныя творы.

|| незак. прапрацо́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. прапрацо́ўванне, -я, н. (да 2 знач.) і прапрацо́ўка, -і, ДМ -ўцы, ж. (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ардына́р

(лац. ordinarius = звычайны)

сярэдні за многа гадоў узровень вады ў рэках, затоках і асобных пунктах марскога ўзбярэжжа.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

монакульту́ра

(ад мона- + культура)

вырошчванне на працягу многіх гадоў адной і той жа сельскагаспадарчай культуры на адным полі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

ГЕАХІМІ́ЧНЫ ЦЫКЛ,

шэраг паслядоўных геахімічных працэсаў, у якіх хім. элементы мігрыруюць, удзельнічаюць у розных фіз.-хім. працэсах з утварэннем мінералаў і вяртаюцца ў зыходнае становішча ў выніку кругавароту. Геахімічны цыкл абгрунтаваў У.І.Вярнадскі (1922). Вылучаюць геахімічныя цыклы: малы, калі хім. элементы пераўтвараюцца ў паслядоўных працэсах выветрывання — зносу — асадкаўтварэння — выветрывання, і вялікі, калі яны праходзяць праз выветрыванне — асадкаўтварэнне — метамарфізм — магматызм — выветрыванне. Кожны хім. элемент мае свой геахімічны цыкл. Напр., сярэдні час, калі вуглярод знаходзіцца ў жывым рэчыве, — 7—8 гадоў, свабодны кісларод у атмасферы — 3800 гадоў, вуглякіслы газ у атмасферы — 6 гадоў, у акіяне — каля 330 гадоў, у асадкавых горных пародах — каля 400 млн. гадоў. Вучэнне аб геахімічным цыкле дазваляе звязваць геахім. працэсы, вывучаць міграцыю і размеркаванне хім. элементаў у зямной кары і інш.

т. 5, с. 125

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

белетры́ст, ‑а, М ‑сце, м.

Аўтар апавядальных мастацкіх твораў. У беларускай савецкай прозе ў пачатку трыццатых гадоў.. з’яўляюцца першыя творы маладога пісьменніка-белетрыста Э. Самуйлёнка. Карпаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)