расці́ несов., в разн. знач. расти́;
◊ як на дражджа́х р. — как на дрожжа́х расти́;
хоць трава́ не р. — хоть трава́ не расти́;
р. на лес гле́дзячы — расти́ на лес гля́дя;
р. як грыбы́ пасля́ дажджу́ — расти́ как грибы́ по́сле дождя́;
у ро́це расце́ — во рту растёт;
вялі́кі р. — расти́ здоро́в
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
покрови́тельственный
1. засту́пніцкі; апяку́нскі; (снисходительный) пабла́жлівы;
покрови́тельственная окра́ска зоол. ахо́ўная афарбо́ўка;
2. (протекционистский) пратэкцыяні́сцкі; (протекционный) пратэкцы́йны; (льготный) ільго́тны, (после гласной) льго́тны;
покрови́тельственная систе́ма эк. пратэкцыяні́сцкая (пратэкцы́йная) сістэ́ма;
покрови́тельственный тари́ф а) эк. пратэкцыяні́сцкі (пратэкцы́йны) тары́ф; б) ж.-д. пратэкцы́йны (ільго́тны, льго́тны) тары́ф;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прозре́ние ср.
1. прасвятле́нне, -ння ср.; в знач. действия лучше переводить глагольными оборотами станаві́цца віду́шчым, пачына́ць ба́чыць; стаць віду́шчым, пача́ць ба́чыць;
по́сле опера́ции у него́ наступи́ло по́лное прозре́ние пасля́ апера́цыі ён по́ўнасцю стаў віду́шчым (пача́ў ба́чыць);
2. перен. прасвятле́нне, -ння ср.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
рватьI несов.
1. в разн. знач. ірва́ць, (после гласных) рваць;
2. (ткань, бумагу и т. п.) драць, дзе́рці;
◊
рвать на ча́сти рваць на кускі́;
рвать на себе́ во́лосы рваць на сабе́ валасы́;
рвать и мета́ть вар’ява́цца;
рвать го́рло (гло́тку) драць го́рла.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
по́лдень м. паўдня́, -ня́ ср., по́ўдзень, -дня́ м.;
и́стинный по́лдень астр. сапра́ўдны по́ўдзень;
сре́дний по́лдень астр. сярэ́дні по́ўдзень;
в по́лдень апаўдні́, апо́ўдні;
к полу́дню пад паўдня́;
о́коло полу́дня каля паўдня́, блі́зка паўдня́;
по́сле полу́дня пасля́ паўдня́, папаўдні́;
вре́мя до полу́дня час да паўдня́, пе́рад паўднём;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
раздзялі́цца сов., в разн. знач. раздели́ться; (на части — ещё) расчлени́ться;
фу́нкцыі ~лі́ліся — фу́нкции раздели́лись;
пасля́ сме́рці ба́цькі дзе́ці ~лі́ліся — по́сле сме́рти отца́ де́ти раздели́лись;
гэ́ты лік мо́жа р. на тры без аста́чы — э́то число́ мо́жет раздели́ться на три без оста́тка;
пры абмеркава́нні пыта́ння ду́мкі ~лі́ліся — при обсужде́нии вопро́са мне́ния раздели́лись;
р. на састаўны́я ча́сткі — раздели́ться (расчлени́ться) на составны́е ча́сти
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
лиI (ли, ль) союз ці (ли ставится после слова, к которому относится, а ці — перед словом, к которому относится);
он не по́мнит, ви́дел ли он его́ ён не по́мніць, ці ба́чыў ён яго́;
ра́но ль, по́здно ли, но приду́ ці ра́на, ці по́зна, але прыйду́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
лёд лёд, род. лёду м., мн. ільды́, -до́ў, (после гласных) льды, род. льдоў;
дрейфу́ющий лёд дрэйфуючы лёд;
◊
лёд разби́т лёд разбі́ты;
лёд тро́нулся лёд крану́ўся;
на уста́х мёд, а на се́рдце лёд на языку́ мёд, а на сэ́рцы лёд;
би́ться как ры́ба об лёд бі́цца як ры́ба аб лёд.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
даста́цца сов.
1. (прийтись на чью-л. долю) доста́ться, вы́пасть; перепа́сть;
ха́та даста́лася яму́ пасля́ ба́цькі — дом доста́лся ему́ по́сле отца́;
на на́шу до́лю даста́лася нялёгкая пра́ца — на на́шу до́лю вы́пала нелёгкая рабо́та;
тут то́е-сёе і мне дастане́цца — здесь ко́е-что и мне перепадёт;
2. безл., разг. (о наказании, неприятностях) доста́ться;
◊ дастало́ся на арэ́хі — (каму) доста́лось на оре́хи (кому)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
лиII (ли, ль) част.
1. (вопросительная) ці (ли ставится после слова, к которому относится, а ці — перед словом, к которому относится);
зна́ет ли он э́то? ці ве́дае ён гэ́та?;
2. (неопределённая — в народных песнях и подражаниях им при переводе опускается);
ты река́ ли моя́, ре́ченька ты рака́ мая́, рэ́чанька.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)