люцыферы́ны
(ад лац. lucifer = які нясе святло)
арганічныя злучэнні, якія ўдзельнічаюць у люмінесцэнцыі арганізмаў, што свецяцца.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
нітры́ды
(ад нітра- + гр. eidos = выгляд)
злучэнні азоту з металамі і некаторымі неметаламі; выкарыстоўваюцца ў тэхніцы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
алкі́ны
(ад алкіл)
арганічныя злучэнні ненасычанага вуглевадароду з адной трайной сувяззю паміж атамамі ў малекуле, напр. ацэтылен.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
берылі́ды
(ад берылій)
злучэнні берылію з іншымі металамі; выкарыстоўваюцца ў авія- і ракетабудаванні, у электратэхніцы і інш.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
брамі́ды
(ад бром + гр. eidos = выгляд)
злучэнні брому з іншымі хімічнымі элементамі; выкарыстоўваюцца ў медыцыне і фатаграфіі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
нітры́лы
(ад нітра- + гр. yle = рэчыва)
арганічныя азоцістыя злучэнні, вытворныя сінільнай кіслаты; выкарыстоўваюцца пры вырабе сінтэтычных смолаў.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
поліурэта́ны
(ад полі- + урэтаны)
высокамалекулярныя злучэнні, прадукты полімерызацыі урэтанаў; прымяняюцца для вырабу каўчуку, клею, плёнкі і інш.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
протаалкало́іды
(ад прота- + алкалоіды)
нізкамалекулярныя адносна простыя азотазмяшчальныя злучэнні, якія маюць, як правіла, генетычную сувязь з амінакіслотамі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
сульфі́ды
(ад лац. sulfur = сера)
злучэнні серы з рознымі металамі (напр. сульфід натрыю, сульфід кальцыю); сярністыя металы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
ГУ́МАВЫЯ КЛЯІ́,
растворы каўчукоў у арган. растваральніках (бензіне, аліфатычных, араматычных, хларыраваных вуглевадародах і інш.).
Падзяляюць на 2 асн. групы: гумавыя кляі, якія не вулканізуюцца (растворы каўчуку натуральнага, каўчукоў сінтэтычных, гутаперчы), утвараюць клеявыя злучэнні ў выніку выпарэння растваральніку; гумавыя кляі, што вулканізуюцца (у іх састаў уваходзяць вулканізуючыя рэчывы), утвараюць больш трывалыя клеявыя злучэнні, чым гумавыя кляі першай групы. У залежнасці ад т-ры ўтварэння клеявога злучэння адрозніваюць гумавыя кляі гарачай (пры 140—150 °C) ці халоднай (пры 25—30 °C) вулканізацыі. Выкарыстоўваюць пры зборцы і рамонце гумавых вырабаў, у вытв-сці прагумаваных тканін, для мацавання гумы да металу, дрэва, шкла і інш.
т. 5, с. 530
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)