БЛА́МБЕРГ (Blumberg) Барух Сэмюэл

(н. 28.7.1925, Нью-Йорк),

амерыканскі ўрач і генетык. Скончыў Калумбійскі ун-т (1951). З 1952 працаваў у Калумбійскім мед. цэнтры, Нац. ін-це здароўя (г. Бетэсда, штат Мэрыленд), Ін-це даследавання раку (г. Філадэльфія), з 1970 праф. у Пенсільванскім, Оксфардскім ун-тах. Адкрыў антыген сываратачнага гепатыту, т.зв. аўстралійскі антыген (1963), і распрацаваў метад лабараторнага кантролю донараў крыві на яго прысутнасць. Нобелеўская прэмія 1976 (разам з К.Гайдузекам).

т. 3, с. 187

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

біятэлеметры́я

(ад бія- + тэлеметрыя)

спосаб даследавання біялагічных з’яў і вымярэння біялагічных паказчыкаў арганізмаў (напр. пульсу, тэмпературы, крывянога ціску ў касманаўтаў, спартсменаў) на адлегласці, шляхам выкарыстання тэлемеханікі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

прэпара́т

(лац. praeparatus = прыгатаваны)

1) частка жывёльнага ці расліннага арганізма, прыгатаваная для даследавання;

2) прадукт лабараторнага або фабрычнага вырабу лячэбнага ці іншага прызначэння (напр. медыцынскі п).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

электраэнцэфалагра́фія

(ад электра- + энцэфалаграфія)

метад даследавання дзейнасці галаўнога мозгу, які грунтуецца на графічным запісе электрычных патэнцыялаў мозгу, што ўзнікаюць у нервовых клетках у працэсе іх жыццядзейнасці.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

przedmiot, ~u

м.

1. прадмет; аб’ект;

przedmiot badań — прадмет даследавання (вывучэння);

~y codziennego użytku — прадметы штодзённага (шырокага) ужытку;

2. вайск. аб’ект;

przedmiot natarcia — аб’ект наступлення (наступу);

3. грам. аб’ект

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

зонд

(фр. sonde)

1) медыцынскі інструмент у выглядзе трубачкі, які ўводзіцца ўнутр арганізма з дыягнастычнай ці лячэбнай мэтай;

2) металічны бур для даследавання падглебы;

3) невялікі паветраны шар з самапісным прыстасаваннем для метэаралагічных назіранняў.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

псіхаана́ліз

(ням. Psychoanalyse, ад гр. psyche = душа + analysis = аналіз)

метад даследавання і лячэння нервовых і псіхічных захворванняў, які заключаецца ў выяўленні падсвядомых слядоў афектыўных перажыванняў; прапанаваны ў канцы XIX ст. аўстрыйскім псіхіятрам З. Фрэйдам.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

шчуп, ‑а, м.

Спец. Назва шэрага розных прыстасаванняў, інструментаў, прыбораў і пад., якімі выяўляюць, зандзіруюць, вымяраюць што‑н. // Сапёрны інструмент, які служыць для выяўлення закладзеных пад зямлёй мін. Калі мінашукальнікам выявіць міну немагчыма, дзейнічаюць шчупам. «Маладосць». // Інструмент, які складаецца з некалькіх пласцін рознай таўшчыні для вымярэння зазораў паміж дэталямі машын. // Пусты ўнутры стрыжань з вострым наканечнікам, які служыць для ўзяцця проб сыпкіх і вязкіх рэчываў (зерня, мукі, масла і пад.). [Лена] бярэ шчуп і апускае ў бак. Кулакоўскі. // Невялікі ручны бур для даследавання мяккіх парод і тарфянікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дэцэрэбра́цыя

(ад дэ- + лац. cerebrum = мозг)

метад даследавання рэфлекторнай дзейнасці прадаўгаватага і спіннога мозгу пры ізаляцыі іх ад уплыву кары вялікіх паўшар’яў пераразаннем стваловай часткі галаўнога мозга.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

метадало́гія

(адметад + -логія)

1) вучэнне аб метадах навуковага пазнання;

2) сукупнасць прыёмаў, метадаў, якія прымяняюцца ў асобных навуках і практычнай дзейнасці (напр. м. мовазнаўчага даследавання, м. навучання).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)