радыебіяло́гія

(ад радые- + біялогія)

навука аб уздзеянні ўсіх відаў іанізуючых выпрамяненняў на жывыя арганізмы і біясферу ў цэлым.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

сафро́л

(ад ар. za farān = шафран + -ол)

жаўтаватая вадкасць, састаўная частка некаторых відаў эфірнага алею; выкарыстоўваецца ў парфумерыі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

сінайкі́я

(гр. synoikia = сумеснае жыццё)

сумеснае пражыванне двух арганізмаў розных відаў, карыснае для аднаго і нейтральнае для другога.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

файдэшы́н

(фр. faille de Chine = кітайскі фай)

шаўковая тканіна сярэдняй шчыльнасці з дробным рубчыкам, адзін з відаў фаю.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

энтамафа́уна

(ад энтама- + фауна)

сукупнасць відаў насякомых, якія насяляюць пэўную тэрыторыю або жылі ў нейкі перыяд гісторыі Зямлі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

record2 [rɪˈkɔ:d] v.

1. рэгістрава́ць, фіксава́ць; пратакалі́раваць; зано́сіць у спіс/рэе́стр;

record the days’ events запіса́ць падзе́і дня;

The expedition recorded over 500 new species of plants. Экспедыцыя зарэгістравала звыш 500 новых відаў раслін.

2. запі́сваць на плёнку/пласці́нку і да т.п.;

The gramophone has recorded his voice. Яго голас запісаны на грамафонную пласцінку.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Лу́чка1 ’каляровая фабрычная пража з воўны’ (Уладз.), гродз. ’адзін з відаў посцілкі’ (Мат. АС), лу́чкі ’ніткі’ (мяккія, сучоныя, з воўны) (Ян.), ’мяккія і бліскучыя крамныя ніткі’ (КЭС, лаг.), ’баваўняныя ніткі’, в.-дзв., швянч. ’мулінэ’ (Сл. ПЗБ), лучковы, лычковы ’баваўняны’ (лід., пін., там жа), лучковы ’вытканы з нітак’ (Ян.). З польск. włóczka (зах. і паўн.) ’грубая баваўняная пража’, малапольск. ’спецыяльная чырвоная бавоўна на палоскі’, маз., падляш. ’пража з воўны’, włóczysty ’які мае добрае валакно’. Да валачы́ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

*Ска́лачка, ска́лочка ‘скочкі дахавыя, Sempervivum tectorum L.’ (Бейл.). Бліжэйшыя адпаведнікі — ска́лачка ‘плямка тлушчу ў страве’ (Сл. ПЗБ), укр. ска́лочка ‘кусок, асколак крэменю’, ‘ракавіна малюска’, балг. радоп. ска́лички ‘дзіцячая гульня з пяццю каменьчыкамі ці костачкамі’; гл. скалка1,2,3. Расліна магла быць названа па знешнім падабенстве з ракавінай або з-за адпадаючых лістоў-лускавінак. Але параўн. яшчэ славац. skalnica ‘расліна скочкі’, якая так завецца па месцы знаходжання некаторых яе відаў; гл. Махэк, Jména, 58. Усё да кораня скал‑ (гл. скала́1).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

энерге́тыка

(гр. energetikos = які датычыць энергіі)

1) навука, якая вывучае працэсы вытворчасці, пераўтварэння, перадачы і выкарыстання розных відаў энергіі (напр. ядзерная э.);

2) галіна эканомікі, якая займаецца практычным выкарыстаннем гэтых працэсаў.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

АСЦЫЛЯТО́РЫЯ

(Oscillatoria),

род ніткаватых сіне-зялёных водарасцяў сям. асцыляторыевых. Больш за 100 відаў. Касмапаліты. Жывуць у прэсных і салёных вадаёмах, морах, гарачых крыніцах, у сырой глебе. На Беларусі 35 відаў і 8 разнавіднасцяў. Найб. пашыраны ў планктоне сажалак і азёраў асцыляторыя азёрная (Oscillatoria limnetica), азярковая (Oscillatoria lacustris), глеістая (Oscillatoria limosa), тонкая (Oscillatoria tenuis), планктонная (Oscillatoria planctonica), Агарда (Oscillatoria aghardii), чырванаватая (Oscillatoria rubescens).

Трыхомы прамыя або сагнутыя, блакітна- ці жоўта-зялёнага, чырванаватага або фіялетавага колеру, без гетэрацыстаў, адзіночныя або ў дзернавінках, пераважна без слізістага чахла. Размнажаюцца дзяленнем клетак, гармагоніямі і планакокамі. Большасць відаў рухомыя. Могуць выклікаць «цвіценне» вады.

т. 2, с. 63

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)