вінава́ты, -ая, -ае; -ва́т, -а.
1. Які правініўся ў чым-н., зрабіў злачынства.
Прызнаць вінаватым.
В. ў крадзяжы.
Я вінавата перад вамі.
2. поўн. ф. Які выяўляе ўсведамленне сваёй віны.
В. голас.
Вінавата (прысл.) паглядзець.
3. Які вінен каму-н., мае доўг.
Я яму в. трыццаць рублёў.
|| наз. вінава́тасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
касма...
Першая састаўная частка складаных слоў са знач.:
1) які мае адносіны да космасу, да касмалогіі, напр.: касмафізіка, касмахімія, касмахраналогія;
2) які мае адносіны да касманаўтыкі як да навукі, напр.: касмабіялогія, касмамедыцына, касмапсіхалогія;
3) які мае адносіны да касмічных палётаў, да знаходжання чалавека ў космасе, напр.: касмаадкрывальнік, касмаплавальнік, касмаплаванне, касмапраходзец, касмацэнтр.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
смалі́сты, -ая, -ае.
1. Які змяшчае ў сабе многа смалы.
Смалістая сасна.
2. Які пахне смалой, насычаны смаляным водарам.
С. пах у лесе.
Смалістае паветра.
3. Які складаецца з хваёвых дрэў (пра лес).
С. бор.
4. Бліскучы і чорны (пра валасы).
|| наз. смалі́стасць, -і, ж. (да 1 і 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
трыво́жны, -ая, -ае.
1. Поўны трывогі (у 1 знач.), або які выражае трывогу.
Т. сон.
Т. голас.
Трывожна (безас. ў знач. вык.) на душы.
2. Які выклікае трывогу (у 1 знач.), неспакой.
Трывожныя звесткі.
3. Небяспечны.
Т. час.
4. Які паведамляе пра небяспеку.
Т. гудок.
Т. сігнал.
|| наз. трыво́жнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
ну́дны, -ая, -ае.
1. Невясёлы, маркотны, сумны.
2. Які наганяе нуду; нецікавы; поўны нуды, тугі.
Нудная песня.
3. Які не перастае, трывожыць бесперастанку (пра боль і інш.).
|| наз. ну́днасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
пазнава́льны, -ая, -ае (кніжн.).
1. Які мае адносіны да пазнання (у 2 знач.).
П. працэс.
2. Які садзейнічае пазнанню, пашырэнню ведаў.
Пазнавальнае значэнне мастацтва.
|| наз. пазнава́льнасць, -і, ж. (да 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
мімалё́тны, -ая, -ае.
1. Які пралятае або праходзіць міма, не затрымліваючыся.
2. Беглы, быстры.
М. позірк.
Мімалётная сустрэча.
3. Які хутка знікае, хутка праходзіць, непрацяглы.
Мімалётнае шчасце.
|| наз. мімалётнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
насавы́, -а́я, -о́е.
1. гл. нос.
2. Які выгаворваецца ў нос.
Насавое вымаўленне.
3. Прызначаны для носа.
Насавая хустачка.
4. Які знаходзіцца на носе судна, самалёта і інш.
Насавая частка палубы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
балю́чы, -ая, -ае.
1. Які выклікае адчуванне фізічнага болю.
Б. ўкол.
2. Пашкоджаны хваробай, раненнем.
Балючая нага.
3. перан. Які прычыняе душэўныя хваляванні; найбольш хвалюючы.
Балючае пытанне.
|| наз. балю́часць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
бязро́дны, -ая, -ае.
1. Які не мае або не ведае родных.
Бязродная сірата.
2. перан. Які страціў або парваў сувязь са сваім народам, сваёй краінай.
Б. эмігрант.
|| наз. бязро́днасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)