раска́звацца, ‑аецца; незак.
1. Паведамляцца, вусна апісвацца. Шмат каго з тых людзей, аб якіх расказваецца [у кнізе], ужо няма на свеце. Колас.
2. Зал. да расказваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Вадзяне́ць ’напітвацца вадой, разрэжвацца ад вады’ (КЭС). Ад прыметніка вадзя́ны ’з вялікай колькасцю вады’; параўн. вадзя́на ’шмат вады’ (лаг., КЭС).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Начумі́цца ’наесціся занадта’ (Ян.). Няясна; магчыма, да чуми ’хвароба’, тады *наесціся да чумы, як прастамоўнае да халеры ’вельмі многа, шмат’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пая́дзісты ’смачны’ (свісл., Сцяшк. Сл.) паводле ўтварэння можна параўнаць з літ. pavalgùs ’які шмат есць’. Да па‑ і е́сці (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ажы́на, ‑ы, ж.
1. Кустовая ягадная расліна сямейства ружакветных з калючымі сцябламі. Масюк і Сушыцкі ў гэты час сядзелі ў канцы вёскі пад кустом ажыны. Пальчэўскі.
2. часцей мн. (ажы́ны, ажын). Чорна-шызыя ядомыя ягады гэтай расліны, з выгляду падобныя на маліны. [Каза:] — Але я ўсю пушчу гэту Абягаю з лета ў лета. Пакажу, дзе шмат чарніц, Шмат малін, ажын, суніц. Муравейка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
многоговоря́щий
1. прич. які́ (што) шмат аб чым гаво́рыць;
2. прил. (многозначительный) мнагазна́чны, шматзна́чны многоговоря́щий взгля́д мнагазна́чны (шматзна́чны) по́зірк.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пада́ўна, прысл.
Тое, што і пагатоў. У нас шмат трэба людзей, а на будоўлю і падаўна: не кожны зможа быць на зрубе з тапаром. Баранавых.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыпісні́к, ‑а, м.
Разм. Асоба, прыпісаная да пэўнага ваенкамата, ваеннага пункта і пад. У часцях было шмат прыпіснікоў, іх мала хто ведаў без спісаў. Няхай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паўто́йваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
Утаіць усё, многае або ўсіх, многіх. [Тодар:] — Старшыня сельсавета гаварыў, што шмат зямлі ды жывёлы ад падатку паўтойвалі. Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прада́жнасць, ‑і, ж.
Уласцівасць прадажнага (у 3, 4 знач.). Прадажнасць усіх пачуццяў пры ладзе капіталізму знайшла сваё выдатнае выяўленне ў шмат якіх мастацкіх творах. Кучар.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)