Рагу́ ’страва з кавалачкаў мяса, рыбы, гародніны’ (ТСБМ). З франц. ragoût < ragoûter ’выклікаць апетыт’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Кашало́т ’буйное марское млекакормячае атрада кітоў’. Параўн. рус. кашало́т, укр. кашало́т. Можна меркаваць, што ў бел. мове слова з’явілася пад уплывам рус. мовы, дзе ў канцы XVIII ст. запазычана з франц. Упершыню зафіксавана ў 1788 г. з напісаннем кашелот (сучасная арфаграфія адзначаецца з 1816 г.). Франц. cachalot, у сваю чаргу, запазычана з ісп. мовы; ісп. cachalote паходзіць з парт. крыніцы. Гл. Шанскі, 2, К, 105. Некаторыя крыніцы ўказваюць, што, напр., ням. Kaschelott паходзіць не прама з франц. формы, а з англ., якая ўзята з франц. (гл. Fremdwörterbuch, Leipzig, 1965, 338). Гэта спрэчная праблематыка, відаць, не мае яшчэ свайго канчатковага рашэння (новае выданне Wahrig G. Deutsches Wörterbuch. — Mosaik Verlag, 1980, англ. крыніцу нават не згадвае).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Кашнэ́ ’хустка, вузкі шалік, якімі закрываюць шыю пад паліто’ (ТСБМ, БРС). Параўн. рус. кашне́, укр. кашне́. Першакрыніцай запазычання з’яўляецца франц. cache‑nez ’тс’. Франц. слова ўзнікла складаннем, на базе элементаў cacher ’хаваць’ і nez ’нос’. У рус. мове слова запазычана ў сярэдзіне XIX ст. (першая фіксацыя ў 1859 г.). Цікава, што яшчэ Даль у сваім слоўніку прапанаваў пераклад гэтага запазычанага франц. слова як носопрятка. У сувязі са слаба даследаванай канкрэтнай гісторыяй слова кашнэ (як, дарэчы, і многіх іншых культурных слоў) можна ставіць пытанне і аб мовах-пасрэдніках, якія маглі ўплываць на вымаўленне запазычаных лексем. У даным выпадку адзначым, што вымаўленне франц. cachenez выключна як kašine: уласціва толькі ням.-аўстр. вымаўленню (гл. Fremdwörterbuch. Leipzig, 1965, S. 105).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ара́нжавы. Рус. оранжевый, укр. оранжевий. Беларускае з рускай, дзе ў XVIII ст. утворана на базе франц. orange ’апельсін’ (магчыма, паводле Фасмера, 3, 148, з ням. Orange) > оранж (1715); аранжарэя (з рус. оранжерея, Крукоўскі, Уплыў, 78). Франц., ням. словы канчаткова ўзыходзяць да перс. näräng (магчыма, з санскр.). Локач, 125.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пу́лька ’партыя гульні ў карты’ (ТСБМ). Запазычана з рус. пу́лька ’тс’, што з франц. poule ’агульная сума ставак, складаючых банк у азартнай гульні’, параўн. польск. pula ’тс’; першапачаткова франц. poule ’курыца’, дакладней ’курыца на яйках’, дзе кожнае яйка атаясамліваецца са стаўкай; параўн. Фасмер, 3, 405; Банькоўскі 2, 965.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вальтме́тр (КТС). Праз рус. вольтметр (Крукоўскі, Уплыў, 88) з франц. voltamètre (Шанскі, 1, В, 156).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Валідол ’лякарства’ (КТС). З рус. валидол < франц. validol < valide ’здаровы, моцны’ (Шанскі, 1, В, 12).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Візіцёр ’наведвальнік’ (БРС). Запазычана з рус. визитёр, франц. visiteur ’тс’ (Шанскі, 1, В, 95–96).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вікантэ́са ’жонка або дачка віконта’ (БРС). Да віконт (гл.). Запазычана з рус. виконтесса, франц. vicomtesse.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Піль! — загад сабаку кінуцца на дзічыну (ТСБМ). Праз рус. мову з франц. pille! ’бяры! наперад!’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)