эпікурэі́зм

(ад гр. epikureios)

1) філасофска-этычнае вучэнне, якое заснавана на сістэме поглядаў старажытнагрэчаскага філосафа Эпікура, для якога разумная асалода — найвышэйшая радасць;

2) светапогляд, які ўзнік на глебе скажонага тлумачэння вучэння Эпікура як імкненне да задавальнення пачуццёвых інстынктаў і дасягнення асабістых выгад;

3) перан. схільнасць да пачуццёвага задавальнення, распешчанага жыцця.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

Gaudia principium nostri sunt saepe doloris (Ovidius)

Радасць часта з’яўляецца пачаткам нашага гора.

Радость часто является началом нашего горя.

бел. Шчасце і трасца ‒ пераходныя свацці. Шчасце пераходам жыве. Не смейся, дзеўка, удаве, бо прыйдзе ліха і табе.

рус. Радость не вечна, печаль не бесконечна. Счастье с не счастьем близко живут.

фр. Aise et mal se suivent de près (Счастье с несчастьем рядом идут).

англ. The morning sun never lasts a day (Утреннее солнце не на весь день).

нем. Glück und Glas, wie leicht bricht das (Счастье и стекло, как они легко разбиваются). Glück ist nimmer ohne Tück (Счастье никогда не бывает без коварства).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

бясцэ́нны, ‑ая, ‑ае.

Які мае вельмі вялікую вартасць, вельмі дарагі, вельмі каштоўны. Бясцэнны скарб. □ Баракаў убачыў валы, порах, гарматы, узброеных людзей, а ў камяніцы бясцэнныя габелены, .. карціны. Караткевіч. Што ні кажы, а жыццё, ужо само па сабе, ёсць радасць, вялікае шчасце, бясцэнны дар. Колас. // перан. Дарагі, мілы; цудоўны. Бясцэнны друг. □ У характары Драгуна бясцэнная якасць, — што б ні здарылася, не губляе гумару. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адчу́цца, ‑чуецца; зак.

1. Аказацца пазнаным органамі пачуццяў; пачуцца. Пад нагамі ўпершыню адчулася цвёрдая зямля. Барашка. // Дайсці да свядомасці, стаць зразумелым. Мне адчулася нешта сапраўды новае, вельмі сугучнае нашаму часу. Кулакоўскі. А галоўнае — паўней адчулася радасць працы. Карпаў.

2. Аказацца перажытым кім‑н.; пакінуць след, адбіцца на кім‑, чым‑н. Уздзеянне рэвалюцыйнага руху найбольш ярка адчулася на творчасці Я. Купалы. Ярош.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паказны́, ‑ая, ‑ое.

1. Які павінен быць прыкладам, узорам чаго‑н. Паказная стральба.

2. Які разлічаны на знешні эфект, на знешняе ўражанне. [Сціпласць] у Гаварушкі ад пачатку да канца фальшывая, паказная. Бугаёў. Куды дзелася ўся .. паказная ветлівасць [Коха], уся яго гатоўнасць весці спакойную гутарку. Лынькоў. // Які не адпавядае сапраўднасці, прытворны. Паказная радасць. □ Горды сваім сынам і пасадай,.. [Колінг] аглядаў субяседніка з паказным раўнадушшам. Гамолка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сазва́ць, ззаву, ззавеш, ззаве; ззавем, ззавяце; пр. сазваў, ‑ла; зак., каго-што.

1. Паклікаць, запрасіць усіх, многіх; сабраць усіх, многіх. Сазваць гасцей. □ І ад гэтай думкі несвядома ўстрапянулася ў Ігнася радасць і захацелася яму саскочыць з цёмных палатак, пабегчы па зямлі, сазваць усіх людзей. Чорны.

2. Сабраць удзельнікаў (сходу, канферэнцыі і пад.) для работы, вырашэння якіх‑н. пытанняў. Сазваць кансіліум. Сазваць нараду.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

слы́шаться

1. (звучать) чу́цца;

из са́да слы́шится пе́ние з са́ду чу́ецца спеў;

2. (ощущаться, обнаруживаться) чу́цца;

слы́шится (чу́вствуется) за́пах цвето́в чу́ецца пах кве́так;

в его́ письме́ слы́шится (чу́вствуется) ра́дость у яго́ лісце́ чу́ецца ра́дасць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

уце́ха ж

1. (радасць, забава) Frude f -, -n; erBelstigung f -, -en, Vergnügen n -s, -; Genss m -es, -nüsse, Ergötzen n -s (прыемнасць);

2. (тое, што прыносіць суцяшэнне) Trost m -s, Tröstung f -, -en, Vertröstung f -, -en (абнадзейванне); Zitvertreib m -(e)s, -e (забава)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

захлісну́ць, захлі́стваць

1. (пра хвалі) überschwmmen vt, überflten vt, überspǘlen vt; перан (пра пачуцці) mit sich frtreißen*, überwä́ltigen vt;

хва́ля захлісну́ла яго́ die Wllen schlgen über ihm zusmmen; перан ра́дасць захлісну́ла яго́ grße Frude erfüllte ihn;

2. (вяроўку, пятлю) zziehen* vt, zschnüren vt

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

erliden

* vt

1) зазнава́ць, перано́сіць

ine Nederlage ~ — зазнава́ць [цярпе́ць] паражэ́нне

2) сапсава́ць (радасць і да т.п.)

wlches Schcksal hat ihn erltten? — які́ лёс спатка́ў яго́?

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)