вялікая драпежная марская рыба з вераценападобным целам.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
пе́на, -ы, ж.
1. Пузырыстая маса, якая ўтвараецца на паверхні некаторых вадкасцей.
Марская п.
Мыльная п.
Зняць пену з супу.
2. Густая белаватая з пузыркамі сліна, якая выступае на губах пры некаторых хваробах, моцным хваляванні.
З пенай на губах гаварыць (таксама перан.; у гневе, раз’юшанасці; разм., неадабр.).
|| прым.пе́нны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
гладзьIж. (ровная, гладкая поверхность) гладь;
марска́я г. — морска́я гладь
гладзьIIж. (род вышивки) гладь;
вышыва́ць гла́ддзю — вышива́ть гла́дью
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
капу́стаж.
1. капу́ста;
2.кул. щи ед.нет;
○ зае́чая к. — за́ячья капу́ста;
марска́я к. — морска́я капу́ста;
цвятна́я к. — цветна́я капу́ста
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сві́нкаIж.
1.уменьш.-ласк. сви́нка, хрю́шка, чу́шка;
○ марска́я с. — морска́я сви́нка
сві́нкаIIж., мед. сви́нка, зау́шница, пароти́т м.
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Пучы́на ’ўздухавіна, крынічная мясціна’ (гарад., Нар. лекс.). Рэлікт прасл.проста, што захаваўся з такім значэннем на ўсходнеславянскай тэрыторыі, гл. Борысь, БЛ, 15, 52. Рус.пучина ’глыбіня, бездань, прорва; мора’, укр.пучина ’марская глыбіня, без-дань’, ст.-рус.пучина ’мора; бязмежжа; прорва, невычэрпная крыніца’, ст.-бел.пучина: в черъмнкмъ мори, пучиной покри ихъ (Скарына), Бярында тлумачыць як “глубокост(ь) морска … или широкость морскихъ водь”, што сведчыць пра ненароднасць слова (Німчук, Давньорус., 127). Усе названыя формы запазычаны са ст.-слав.плённа ’марская прастора, глыбіні мора, акіян; бездань, прорва’, параўн. таксама балг.пучина ’бездань, прорва; цясніна’, макед.пучина ’адкрытае мора, марская прастора’, серб.-харв.пучина ’адкрытае, шырокае мора; небасхіл; поле; сярэдзіна лета, зімы’, славен.pęčina ’адкрытае мора’ (запазычана са ст.-слав. або серб.-харв., гл. Бязлай, 3, 67). Выводзіцца з *рок‑ (гл. пук) як абстрактны назоўнік з суфіксам ‑ina (Скок, 3, 66), параўн. бел.пук неба (Нар. Гом.), пук зімы (Варл.), а таксама серб.-харв.пу́котина ’шчыліна’ (Фасмер, 3, 415); звязана з пучыць (гл.) < *počiti ’павялічвацца, пашырацца; трэскацца’ (Глухак, 511; Чарных, 2, 86); семантычна блізкія утварэнні харв.рис ’шчыліна, правал’, рум.puf ’яма; студня’ (< слав.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
АКВАМАРЫ́Н
(ад лац. agua marina марская вада),
мінерал, разнавіднасць берылу. Празрыстыя крышталі сінявата-зялёнага ці блакітнага колеру. Трапляюцца ў гранітных і слюдзяна-кварцавых горных пародах (Бразілія, ЗША, Мадагаскар, Індыя, Украіна). Каштоўны камень.