трахо́мны, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да трахомы; звязаны з вывучэннем, лячэннем трахомы. Трахомны пункт. Трахомны вірус. // Пашкоджаны трахомай. Трахомнае вока.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
астэнапі́я
(ад гр. asthenes = слабы + ops = вока)
аслабленне зроку.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
іры́т
(гр. iris, -idos = радуга)
запаленне радужнай абалонкі вока.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
АСТЫГМАТЫ́ЗМ
(ад а... + грэч. stigmē пункт),
1) у оптыцы — адна з геаметрычных аберацый аптычных сістэм, пры якой відарысы прадметаў размываюцца; вынік асіметрыі аптычнай сістэмы або падзення пучка святла пад вял. вуглом да гал. аптычнай восі. Пры астыгматызме пучок прамянёў, што выходзіць са святлівага пункта, пасля праходжання праз аптычную сістэму збіраецца на 2 узаемна перпендыкулярныя адрэзкі прамой, якія размешчаны на некаторай адлегласці адзін ад аднаго. Прамежкавыя відарысы пункта маюць выгляд эліпсаў. У складаных аб’ектывах астыгматызм выпраўляецца падборам лінзаў.
2) Астыгматызм вока — недахоп зроку, абумоўлены нераўнамернасцю крывізны рагавіцы, радзей хрусталіка. Пры астыгматызме прамяні не збіраюцца ў асобную кропку на сеткавай абалонцы вока, а адлюстроўваюцца ў выглядзе кружка, авала ці лініі. Прыроджаны астыгматызм вока амаль не змяняецца на працягу жыцця; бывае спадчынны. Набыты астыгматызм узнікае пасля аперацый на вочным яблыку, запаленняў, траўмаў і інш. Пры астыгматызме карыстаюцца акулярамі з цыліндрычнымі лінзамі.
т. 2, с. 59
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Ві́рла (экспр.) ’вока’ (Касп.), вірлавокі ’чалавек з выпучанымі вачамі’ (БРС; бялын., бых. Янк. Мат.; шкл., Мат. АС), сен. верловокі ’тс’ (Касп.). Да варлавокі (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прыска́ліць у выразе прыска́ліць вочы (вока) ’прыжмурыцца’ (ТСБМ), прыска́льваць ’прыжмурваць’ (ТС), прыска́люватыся ’прыжмурвацца, нібы смеючыся ротам’ (драг., Нар. лекс.), прыска́ляный ’прыжмураны’ (Клім.). Гл. скаліць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
экзафта́льм
(ад экза- + гр. ophthalmos = вока)
выпінанне вочнага яблыка з арбіты пры базедавай хваробе і пры змене яго формы, утварэнні пухліны ззаду вока і інш.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
эметрапі́я
(ад гр. emmetros = суразмерны + ops, opos = вока)
пераламляльная здольнасць вока, пры якой чалавек добра бачыць і далёкія і блізкія прадметы (параўн. гіперметрапія і міяпія).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
АКУЛЯ́РЫ,
найбольш простае аптычнае прыстасаванне, якое выкарыстоўваецца для карэкцыі недахопаў аптычнай сістэмы вока або засцерагае яго ад мех. пашкоджанняў, уздзеяння агрэсіўных вадкіх і газападобных асяроддзяў, прамянёў святла. Складаюцца з дзвюх акулярных лінзаў (карэгавальныя акуляры) або спец. шкла (засцерагальныя акуляры) і аправы, якая забяспечвае неабходнае становішча лінзаў або шкла адносна вачэй. Разнавіднасцю акуляраў можна лічыць кантактныя лінзы. Робяць іх з гнуткага празрыстага шкла і прыкладаюць непасрэдна да рагавіцы або склеры вока. Найб. пашырэнне маюць акуляры, прызначаныя для паляпшэння зроку пры блізарукасці (міяпіі) і дальназоркасці (гіперметрапіі).
т. 1, с. 216
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ко́лбачка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.
1. Памянш. да колба.
2. мн. (ко́лбачкі, ‑чак). Светаадчувальныя клеткі ў сятчатцы вока.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)