ДАБРА́НСКІ Валерый Міхайлавіч

(н. 17.3.1941, г. Вязьма Смаленскай вобл., Расія),

бел. фізік. Д-р тэхн. н., праф. (1995). Скончыў Кіеўскі ін-т інжынераў грамадз. авіяцыі (1966). З 1980 у Бел. агр. тэхн. ун-це. Навук. працы па фізіцы цвёрдага цела. Распрацаваў асновы тэхналогіі атрымання кампазіцыйных матэрыялаў для машынабудавання і электронікі з выкарыстаннем тэхнікі высокага ціску.

Л.В.Бароўка.

т. 5, с. 559

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Бабзно́ ’баязлівец’, ’натоўп жанчын’ (Нас.). Мабыць, з *бабздно (параўн. бабзды́р) да пейаратыўнай асновы бабзд‑ ’баба’, якая ёсць і ва ўкр. мове (бабзде́ля старая, смярдзючая баба’).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Балабойка ’бубенчык, які прывязваюць на шыю каню’ (Др.-Падб.). Параўн. укр. балабо́лька ’званочак’ (змена й ⟷ ль?). Гукапераймальнае, да асновы бала‑, што, магчыма, у бала́каць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Заці́нглівы ’наравісты’ (Сл. паўн.-зах.). З бел. афіксацыяй да запазыч. асновы цінг‑ (< літ. tingùs ’гультаявата’), на што ўказвае выбухное ґ (Сл. паўн.-зах., 2, 266).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

*Ме́люх, мэ́люх ’вельмі рухомы хвост’, ’балбатун, пустаслоў’ (Клім.). Да малоць (ад асновы мел‑). Аб суфіксе ‑uchъ гл. Слаўскі, SP, 1, 74; Сцяцко, Афікс. наз., 70.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Мялец ’мужчына, які меле ў жорнах’ (Інстр. III), чэш. мар. швіве, славен. mlevec ’тс’. Да малоць (гл.). Прасл. шві⇉другая ступень чаргавання асновы mol‑/ml·.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пле́тня ’пляцёнка асновы’ (бяроз., Шатал.). З польск. pletnia ’пра плецены біч і іншыя пляцёнкі’ (XVII–IX стст.), якое да pleść (Банькоўскі, 2, 607), гл. плесці.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Плошчыкі ’кіёчкі для раздзялення асновы (нітак) у кроснах, каб яны не скручваліся’ (гродз., Нар. сл., Сцяшк. Сл.; Скарбы). Да плоскі (гл.) — кіёчкі маюць плоскую форму.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Правіле́ц ’роўнае, прамое дрэва’ (ТС). Дэрыват ад асновы правіл‑ (правіла, правільны) з суф. ‑ец. Параўн. і значэнне прыметніка правы ’роўны, прамы’ і да т. п.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

*Тача́, точа́ ’незамярзаючае месца ў рацэ, прамыіна’ (ТС). Архаічнае ўтварэнне ад асновы *tok‑, што чаргуецца з *tek‑, параўн. ток, выток, затока, цячы, гл. цечка ’прамыіна’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)