абмяня́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е; -ме́нены; зак., каго-што.
1. Аддаць адно што-н. і атрымаць замест яго другое такой жа ці інш. вартасці.
А. кніжку ў бібліятэцы.
2. Памылкова ці наўмысна ўзяць чужую рэч замест сваёй.
У гардэробе абмянялі паліто.
|| незак. абме́ньваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. абме́н, -у, м.
|| прым. абме́нны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
дыяме́нтны, ‑ая, ‑ае.
Тое, што і дыяментавы. На вопратцы блішчалі дыяментныя і з іншых дарагіх камянёў гузікі такой каштоўнасць, што за іх можна было б купіць маёнтак. Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ка́даўб, ‑а, м.
Драўляная пасудзіна, выдзеўбаная з суцэльнага кавалка драўніны. Лявона Богуша зацікавіў кадаўб. Палявік, ён ніколі не бачыў такой тоўстай калоды, выдзеўб[а]най ўнутры, з дзіркай убаку. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
краке́т, ‑а, М ‑кеце, м.
Гульня, у якой драўляныя шары ўдарамі драўляных малаткоў праводзяцца праз драцяныя варотцы, расстаўленыя ў пэўным парадку. // Набор прадметаў для такой гульні. Купіць кракет.
[Англ. croquet.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паўкальцо́, ‑а; мн. паўкольцы, ‑аў; н.
Тое, што мае форму паўзамкнутай крывой лініі, размешчана на такой лініі; палова кальца. У цэнтры .. [праспект] стварае паўкальцо, пераходзячы ў вялікую плошчу. Грахоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разбра́кнуць, ‑не; зак.
Разбухнуць ад вільгаці; размокнуць, размякнуць. — Ніяк не мог дабрацца да цябе. Гліна ў вас на зарэччы так разбракла, што ўтапіцца можна ў такой калатушы. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
саскаўзну́цца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; ‑нёмся, ‑няцеся; зак.
Тое, што і саскаўзнуць. Была, як заўсёды, небяспека ў такой цемры саскаўзнуцца з каменя і загразнуць амаль што па калені. Пестрак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
талакно́, ‑а, н.
Мука з ачышчанага пражанага аўса. // Страва з такой мукі. [Тарас Тарасавіч] стаў надта набожны. Пасціў сам і нас прымушаў есці параны з соллю боб і талакно. Асіпенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Кажу́шна 1, кожушно ’кажух’ (ТСБМ). Укр. толькі ў прымаўцы «Душно! Скинь кожушно». Аб суфіксе гл. кожурно; што датычыцца храналогіі, можна меркаваць, што тут беларуская інавацыя, а па тэрыторыі, магчыма, і тураўскае, паколькі менавіта там адзначаюцца ўтварэнні такой структуры. Параўн. наст. слова.
Кажу́шна 2, кожушно ’вялікі шчупак’. Аб этымалогіі (матывацыя назвы) гл. кажушак 2. У гэтым рэгіёне вядомы ўтварэнні такой структуры, параўн. собарно (< собака), чобурна (< чобаты) (Цыхун, вусн. паведамл.). Параўн. і віл. кажурно ’аўчына’ (гл. там і меркаванні аб генезісе).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мальта́н ’цёплая тканіна з бавоўны’, мальта́нка ’хустка с такой тканіны’ (КЭС, лаг.). З польск. multan ’сорт вельмі мяккай баваўняная тканіны’, якое з франц. molleton ’тс’. Гл. таксама малітан, мульт.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)