спачы́ць, -чну́, -чне́ш, -чне́; -чнём, -чняце́, -чну́ць; -чні́; зак.

1. Аднавіць свае сілы адпачываючы.

С. перад дарогай.

2. перан. Памерці (высок.).

|| незак. спачыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. спачыва́нне, -я, н. (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

насі́лле, -я, н.

1. Прымяненне фізічнай сілы да каго-н.

Грубае н.

Сляды насілля на целе.

2. Прымусовае ўздзеянне на каго-н.

Н. над асобай.

3. Прыцясненне, злоўжыванне сваёй уладай.

Барацьба з насіллем.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прыба́ўка, -і, ДМ -ўцы, ж.

1. гл. прыбавіць.

2. Прыбаўленая сума, колькасць чаго-н.

Атрымаць прыбаўку.

|| прым. прыба́вачны, -ая, -ае.

○

Прыбавачная вартасць — частка вартасці, якая ствараецца наёмным рабочым звыш вартасці рабочай сілы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

раздрабні́ць, -рабню́, -ро́бніш, -ро́бніць; -ро́бнены; зак., што.

1. Зрабіць дробным, больш дробным; раскрышыць.

Р. вугаль.

2. Раздзяліць на часткі, групы; расчляніць.

Р. сілы праціўніка.

|| незак. раздрабня́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| наз. раздрабне́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

стра́ціцца, стра́чуся, стра́цішся, стра́ціцца; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв). Згубіцца, знікнуць.

Страціліся сілы.

Страцілася надзея.

2. Растраціцца, патраціцца.

За гэту паездку я надта страцілася.

|| незак. стра́чвацца, -аецца (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

◎ Пе́тун ’абжора’ (Бяльк.). Паводле Куркінай (Этимология–1972), роднаснае асновам *peh/*pit‑, што адлюстраваліся ў прасл. *petati (гл. патаваць) і *pitati ’карміць, даваць сілы’, першапачаткова ’біць, калаціць’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

процідзе́йны, ‑ая, ‑ае.

Накіраваны супраць каго‑, чаго‑н.; які аказвае процідзеянне. Процідзейныя сілы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

самака́там, прысл.

Пад дзеяннем сіл сваёй вагі, сілы ўласнага цяжару. Бярвёны рухаліся самакатам.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

супрацьдзе́йны, ‑ая, ‑ае.

Які аказвае супрацьдзеянне; накіраваны супраць каго‑, чаго‑н. Супрацьдзейныя сілы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сі́ла ж., в разн. знач. си́ла;

мець вялі́кую сі́лу — облада́ть большо́й си́лой;

прымяня́ць сі́лу — применя́ть си́лу;

у ро́сквіце сіл — в расцве́те сил;

цэнтрабе́жная с. — центробе́жная си́ла;

с. цяжа́ру — си́ла тя́жести;

раўнадзе́йная с. — равноде́йствующая си́ла;

с. прыцяжэ́ння зямлі́ — си́ла притяже́ния земли́;

с. то́ку — си́ла то́ка;

прадукцы́йныя сі́лы — производи́тельные си́лы;

с. во́лі — си́ла во́ли;

тво́рчыя сі́лы наро́да — тво́рческие си́лы наро́да;

узбро́еныя сі́лы — вооружённые си́лы;

сі́лы мі́ру — си́лы ми́ра;

○ ко́нская с. — тех. лошади́ная си́ла;

рабо́чая с. — рабо́чая си́ла;

жыва́я с. — жива́я си́ла;

◊ з пазі́цыі сі́лы — с пози́ции си́лы;

у сі́ле — в си́ле;

нячы́стая с. — нечи́стая си́ла;

сваі́мі сі́ламі — свои́ми (со́бственными) си́лами;

па ме́ры сіл — по ме́ре сил;

це́раз сі́лу — че́рез си́лу;

на по́ўную сі́лу — в по́лную си́лу;

з усі́х сіл — изо всех сил;

з аста́тніх сіл — из после́дних сил;

вы́біцца з сіл — вы́биться из сил;

убіра́цца ў сі́лу — набира́ться сил;

нія́кімі сі́ламі — никаки́ми си́лами;

ад сі́лы — от си́лы;

ко́лькі ёсць сі́лы — что есть си́лы;

кла́сці сі́лы — класть си́лы;

сабра́цца з сі́ламі — собра́ться с си́лами;

палажы́ць сі́лы — положи́ть си́лы;

с. (і) сало́му ло́міць — посл. си́ла (и) соло́му ло́мит

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)