закуры́ць, заку́рваць
1. (пакрыць сажай, задыміць) rúßig máchen, verräuchern vt;
2. (пачаць курыць) (sich) éine Zigarétte [Zigárre, Pféife] ánzünden
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
По́каст ’пакост’ (бар., Сл. ПЗБ). Гл. пакост ’тс’. Банькоўскі (2, 682) польск. pokost выводзіць ад дзеяслова pokościć ’пакрыць дрэва палітурай, прыдаўшы фактуру паліраванай косці’, што да kość (гл. косць), параўн. у выразе у одном поко́сце ’ў нязменным стане, выглядзе (пра чалавека)’ (ТС), і покосці́ць ’пакрываць пакостам’ (там жа).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вы́глянцаваць, ‑цую, ‑цуеш, ‑цуе; зак., што.
1. Пакрыць чым‑н. глянцавітым, нацерці да бляску. Выглянцаваць стол лакам. Выглянцаваць паркет.
2. перан. Надаць знешні глянец чаму‑н.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́фарбаваць, ‑бую, ‑буеш, ‑буе; зак., што.
Пакрыць фарбай; пафарбаваць. Дом — усім дамам дом. Акон на дзесяць махнула [Параска]. Правільна, будаваць дык будаваць. Выфарбавала. Як лялька стаіць. Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прокры́ть сов.
1. (покрыть что-л. сплошь чем-л.) уст. пакры́ць; засла́ць;
2. (прокрасить, промазать предварительно) прама́заць;
прокры́ть оли́фой прама́заць пако́стам.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
Во́кут ’агароджанае месца для жывёлы (на полі ці ў лесе)’ (ДАБМ, 783; маг., Яшк.). Аддзеяслоўнае ўтварэнне ад *акутаць (параўн. літар. ахутаць ’пакрыць, абгарнуць’), як закута ’хлеў’ ад закутаць ’зачыніць, загарадзіць плотам’ (Котков, Очерки, 279; Лучыц-Федарэц, Лекс. Палесся, 186). Аб суаднесенасці варыянтаў акутаць — ахутаць у бел. мове гл. Казлова, дыс.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Па́луба ’суцэльнае гарызантальнае перакрыццё ў выглядзе падлогі на судне’ (ТСБМ). Рус. па́луба ’тс’, укр. па́луба ’страха з лубу над павозкай’, польск. pałub ’ствол дрэва (выдзеўбаны ўнутры)’, pałuba ’павозка’, чэш. palubeň ’ствол дрэва, полы ўнутры’. Да луб (гл.) (Фасмер, 3, 194). У словаўтваральных адносінах — гэта аддзеяслоўны дэрыват ад *polubiti ’пакрыць лубам’ < paluba.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
змалява́ць, -лю́ю, -лю́еш, -лю́е; -лю́й; -лява́ны; зак.
1. каго-што. Зрабіць копію з якога-н. малюнка, чарцяжа і пад., намаляваць з натуры.
З. бярозу.
2. што. Пакрыць што-н. скрозь малюнкамі.
З. увесь альбом.
3. што. Зрасходаваць на маляванне.
З. усю фарбу.
|| незак. змалёўваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
накаці́цца, -качу́ся, -ко́цішся, -ко́ціцца; зак.
1. Коцячыся, наткнуцца, ускаціцца на каго-, што-н.
Бочка накацілася на нагу.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Коцячыся, набегчы, пакрыць сабою.
Хваля накацілася на бераг.
3. перан. Нечакана ўзнікнуўшы, ахапіць.
Бяда раптоўна накацілася на вёску.
|| незак. нако́чвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
аху́таць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., каго-што.
1. Абгарнуць чым-н., захутаць.
А. ногі коўдрай.
2. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.), перан. Агарнуць, пакрыць чым-н.
Туман ахутаў лес.
|| незак. аху́тваць, -аю, -аеш, -ае.
|| звар. аху́тацца, -аюся, -аешся, -аецца; незак. аху́твацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)