непрысто́йна,
1. Прысл. да непрыстойны.
2. безас. у знач. вык. У супярэчнасці з прыстойнасцю. Непрыстойна Не давяраць таму, хто вам даверыў. Глебка. Мне нешта падказвала, што маўчаць доўга нельга, непрыстойна. Ракітны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
można
можна;
można już iść — ужо можна ісці;
nie można tego kupić — гэта нельга купіць;
czy tu można palić? — ці можна тут курыць?;
nie można — нельга; няможна;
można wytrzymać разм. падыдзе; нічога; нішто сабе
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
немы́слимый (невероятный) неймаве́рны; (невозможный) немагчы́мы, немажлі́вы;
немы́слимые усло́вия неймаве́рныя ўмо́вы;
немы́слимое де́ло немагчы́мая (немажлі́вая) спра́ва;
э́то немы́слимо гэ́та неймаве́рна (немагчы́ма), гэ́та не́льга ўяві́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
Ёўзацца ’неспакойна сядзець, рухацца ўвесь час’. Рус. ёлзать ’тс’. Сувязь з ёрзаць ’тс’ дапусціць нельга.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
дакупі́цца, ‑куплюся, ‑купішся, ‑купіцца; зак., чаго (часцей з адмоўем).
Купіць што‑н. з цяжкасцю, па высокай цане. Галеча на вёсцы абвастрылася. У .. лясным краі сяляне сядзелі без дроў: нельга было дакупіцца. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
неабхо́дны, ‑ая, ‑ае.
Такі, без якога цяжка або нельга абысціся; патрэбны. Неабходны дапаможнік. Неабходныя ўмовы. □ Андрэй абвясціў загад Васільева, зрабіў неабходныя распараджэнні. Кулакоўскі. // Абавязковы, непазбежны. Неабходныя меры. □ Прадметнасць — неабходная якасць вобраза. Юрэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
праміну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні; зак.
1. каго-што. Прайсці, праехаць міма каго-, чаго-н.
П. вёску.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Прайсці, мінуць (пра час, здарэнні і пад.).
Прамінуў яшчэ адзін дзень.
3. што. Зрабіць пропуск у чым-н.
П. радок.
4. перан., каго-што. Прапусціць, абысці.
Яго прозвішча выпадкова прамінулі.
Нельга п. гэтага пытання.
|| незак. праміна́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
◎ Неўкавы́рны ’незгаворлівы; флегматык’ (Касп.), ’няветлівы, непаслухмяны’ (Ян.), ’капрызны, свавольны’ (Сцяшк. Сл.), неўкавырный ’неўгамонны; якога нічым нельга крануць, упарты’ (Нас.), ’упіра; той, якім нельга ўкіраваць’ (Бяльк.), ’капрызны’ (Юрч.), ніўкавырный ’упірлівы, цяжкі для выхавання або для кіравання’ (мсцісл., З нар. сл.), рус. неуко‑ вырный ’няўклюдны, нялоўкі, непаваротлівы; непрыгожы, несімпатычны; неўгамонны; незгаворлівы’. Гл. укавырны.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ненагля́дны, ‑ая, ‑ае.
1. Каханы, самы дарагі. Ты заўсёды мне жаданы, Мой адзіны, мой каханы, Сэрцу мілы, ненаглядны мой! Валасевіч. І заспала [старая]. Бо прыснілася ёй Лідачка, зорачка яе ненаглядная, унучка. Брыль. / у знач. наз. ненагля́дны, ‑ага, м.; ненагля́дная, ‑ай, ж. Ужо не будзеш гуляць, як бывала, Цалаваць, як раней цалавала, Вых[о]дзіць у сад апаўночы, Глядзець ненагляднаму ў вочы. Багдановіч.
2. Такі, на якога нельга наглядзецца, якім нельга налюбавацца; вельмі прыгожы. [Скакун:] Эх, красуня ты мая, ненаглядная. Гурскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
безуце́шны, ‑ая, ‑ае.
Які не мае ўцехі, якога нельга паслабіць, зменшыць уцехаю. Безуцешная туга. □ Ачнулася толькі пад вечар яна У змрочным палацы Барыны З бядою сваёй безуцешнай адна, У лютай няволі дзяўчына. Танк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)